سرتیتر مطالب
دیابت یکی از بیماری‌های شایع در سراسر جهان است که در اثر افزایش قند خون در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری نه تنها تاثیر مستقیمی بر سلامت فرد دارد، بلکه می‌تواند عوارض جانبی زیادی را برای او به همراه داشته باشد. به همین خاطر مهم است که افراد نسبت به علائم و نشانه‌های بیماری دیابت آگاهی پیدا کنند تا در صورت ابتلا، بتوانند در زودترین زمان ممکن برای درمان آن اقدام کنند.
با ما همراه باشید تا در این مقاله از زیمانو، به شما اطلاعات جامع و کاربردی در مورد دیابت و قند خون بالا چیست، انواع دیابت علائم، پیشگیری و راه‌های مدیریت آن برای بیماران دیابتی ارائه دهیم.
بیماری دیابت چیست؟
دیابت نوعی بیماری مزمن است که در آن، بدن فرد توانایی تولید یا استفاده درست از هورمون انسولین را ندارد. این هورمون که توسط غده پانکراس تولید می‌شود، نقش موثری در هضم غذاهای بدن دارد. هنگامی که بدن نتواند انسولین لازم را برای فرایندهای هضمی انجام دهد، انرژی لازم برای سلول‌ها تامین می‌شود. در نتیجه در پاسخ به سوال «بیماری دیابت چیست؟»، می‌توان اینگونه گفت که قند در خون تجمع پیدا می‌کند. اتفاقی که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به ارگان‌های مختلف بدن وارد کند.
انواع دیابت
مکانیسم‌های مختلفی باعث بروز دیابت در بدن افراد می‌شود؛ به همین خاطر، بیماری دیابت انواع مختلفی دارد که در ادامه به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.
محصولات مرتبط
دیابت نوع یک چیست؟
دیابت نوع یک، نوعی بیماری خودایمنی است که به نام‌های «دیابت وابسته به انسولین» یا «دیابت جوانان» نیز شناخته می‌شود؛ در این بیماری، سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه سلول‌های بتا در غده پانکراس را مورد حمله قرار می‌دهد. این سلول‌ها وظیفه تولید انسولین را بر عهده دارند. در نتیجه این اتفاق، بدن نمی‌تواند انسولین لازم را تولید کند و میزان قند خون در فرد افزایش پیدا می‌کند.
دانشمندان تاکنون علت دقیقی برای بروز دیابت نوع یک عنوان نکرده‌اند، اما به‌نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.
دیابت نوع دو چیست؟
در دیابت نوع دو، انسولین تولید می‌شود اما سلول‌ها واکنشی نسبت به آن نشان نمی‌دهند. البته با گذشت زمان، غده پانکراس از تولید انسولین دست می‌کشد و دیگر توانایی تامین انسولین مورد نیاز بدن را ندارد.
دیابت نوع دو معمولا در افراد بزرگسال دیده می‌شود، اما کودکانی که دچار چاقی مفرط باشند نیز می‌توانند به این نوع از دیابت مبتلا شوند.
دیابت نوع دو با نام‌های «دیابت غیروابسته به انسولین» و «دیابت بزرگ‌ترها» شناخته می‌شود و همانند دیابت نوع یک، در این نوع از دیابت نیز میزان قند خون در بدن فرد افزایش پیدا می‌کند.
دیابت بارداری چیست؟
یکی دیگر از انواع دیابت، دیابت بارداری است که اولین بار در زمان بارداری و معمولا در سه ماهه دوم یا سوم نمایان می‌شود. علت ابتلا به این نوع دیابت، ترشح هورمون‌هایی توسط پلاسنتا است که به انسولین مقاوم هستند. پلاسنتا، عضوی موقتی است که در دوران بارداری در رحم مادر تشکیل می‌شود.
در نتیجه میزان قند خون در بدن مادر افزایش پیدا می‌کند و اگر مدیریت نشود، می‌تواند منجر به زایمان زودرس، بزرگی بیش از حد نوزاد و یا انتقال بیماری دیابت به او شود.
گاهی اوقات دیابت بارداری با پایان یافتن دوران بارداری بهبود پیدا می‌کند؛ اما با این وجود، زنانی که به این نوع از دیابت مبتلا میشوند ریسک بالاتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ دارند.
دیابت عصبی چیست؟
دیابت عصبی یا نوروپاتی دیابتی، در دسته‌بندی بیماری دیابت قرار نمی‌گیرد و درواقع یکی از عوارض شایع این بیماری است که در نتیجه افزایش مداوم قند خون، به اعصاب بیماران دیابتی آسیب وارد می‌شود.
دیابت یا قند عصبی، در ۳ نوع مختلف طبقه‌بندی می‌شود:
- نوروپاتی حسی: دست و پای فرد (به‌ویژه انگشتان) مورد حمله قرار می‌گیرند و منجر به سوزش، خارش و یا بی‌حسی در اعضای بدن می‌شود.
- نوروپاتی حرکتی: به اعصابی که وظیفه کنترل عضلات را برعهده دارند آسیب وارد می‌شود.
- نوروپاتی اتونوم: به اعصابی که وظیفه کنترل اعضای داخلی بدن مانند قلب، معده، مثانه و … را بر عهده دارند آسیب وارد می‌شود.
دیابت کاذب چیست؟
دیابت کاذب، وضعیتی است که در آن گلوکز به‌صورت غیرطبیعی از کلیه دفع می‌شود. این بیماری که با نام «نفروپاتی گلوکوزی» هم شناخته می‌شود، ممکن است در شرایطی خود را نشان دهد که فرد علائم دیابت واقعی را دارد، اما میزان قند خون در بدن او طبیعی است و مشکل مربوط به عدم جذب صحیح گلوکز توسط کلیه‌ها است.
دیابت بی مزه چیست؟
دیابت بی‌مزه یا دیابت اینسیپیدوس در اثر کمبود هورمون وازوپرسین در بدن ایجاد می‌شود. در اثر این بیماری، کلیه‌ها نمی‌توانند مقدار مناسبی از آب را جذب کنند و فرد میزان زیادی از آب بدنش را از دست می‌دهد.
در دیابت بی‌مزه، میزان قند خون در سطح نرمالی قرار دارد و مشکل به وجود اختلال در عملکرد غده هیپوفیز مربوط می‌شود.
بیماری دیابت نوجوانی چیست؟
بیماری دیابت جوانی، همان دیابت نوع یک است که به‌خاطر شروع آن از سنین نوجوانی، به این نام نیز شناخته می‌شود. البته دیابت نوع یک در هر سنی می‌تواند آغاز شود، ولی معمولا در سنین کودکی و نوجوانی در افراد مستعد دیده می‌شود.
پیش دیابت یا دیابت خاموش چیست؟
پیش دیابت یا دیابت خاموش، وضعیتی است که در آن میزان قند خون در بدن فرد بالاتر از حد نرمال است، ولی هنوز به مقداری نیست که بتواند به‌عنوان «دیابت» شناخته شود.
کسانی که وزن بالایی دارند و فعالیت بدنی کمی دارند، بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند. در صورتی که فرد به پیش دیابت مبتلا شود و به‌موقع درمان نشود، ممکن است دچار دیابت نوع دو شود. همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های قلب-عروقی نیز در او افزایش پیدا می‌کند.
دیابت شکننده یا ناپایدار چیست؟
دیابت شکننده یا ناپایدار، هنگامی اتفاق می‌افتد که سطح قند خون به صورت ناگهانی تغییر می‌کند که می‌تواند بسیار خطرناک نیز باشد. این نوع دیابت معمولا در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ اتفاق می‌افتد، اما ممکن است در برخی افراد دیابت نوع ۲ نیز ایجاد شود. دیابت شکننده باعث می‌شود که قند خون به طور نامنظم و ناگهانی بالا رود یا به سرعت پایین آید. این وضعیت می‌تواند به علت مصرف نامنظم داروهای دیابت، فعالیت بدنی زیاد یا عوامل استرس‌زا ایجاد شود.
علائم اولیه تشخیص دیابت چیست؟
برای تشخیص بیماری دیابت و درمان آن، ابتدا باید با علایم اولیه انواع دیابت آشنا شد. بسته به نوع دیابت، علائم و زمان بروز نشانه‌ها می‌تواند متفاوت باشد:
علائم دیابت نوع ۱
- تشنگی شدید و مداوم
- تکرر ادرار
- خستگی و بی‌حالی مفرط
- کاهش وزن شدید، بدون وجود علت مشخص
- خشکی دهان و پوست
- اختلالات بینایی
- ایجاد خارش یا عفونت‌های پوستی
- طولانی شدن دوره بهبود زخم
- تغییر در مزه دهان
- احساس گرسنگی بیش از حد
- احساس درد یا حساسیت در اعضای مختلف بدن، به‌خصوص پا یا دست‌ها
- ایجاد اختلال در خواب
علائم دیابت نوع ۲
- تشنگی شدید و مداوم
- تکرر ادرار
- خستگی و بی‌حالی مفرط
- اختلالات بینایی
- ایجاد خارش یا عفونت‌های پوستی
- طولانی شدن دوره بهبود زخم
- خشکی دهان و پوست
- احساس درد یا حساسیت در اعضای مختلف بدن، به‌خصوص پا یا دست‌ها
- تغییر در مزه دهان
- احساس گرسنگی بیش از حد
- تیره شدن پوست در نواحی گردن و یا آرنج دست
- افزایش وزن
- ایجاد اختلال در خواب
با پیشرفت بیماری دیابت، علایم آن نیز تشدید می‌شود و می‌تواند به ارگان‌های مختلف آسیب‌هایی جدی و گاها غیرقابل جبران وارد کند. بنابراین مهم است که همه افراد با علایم آن آشنا باشند تا در صورت مشاهده آن‌ها، برای انجام آزمایش‌های لازم به متخصص مراجعه کنند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با علائم دیابت در مردان
علت به‌وجود آمدن قند خون بالا چیست؟
ممکن است این سوال در ذهن شما نیز به‌وجود آمده باشد که «علت قند خون بالا چیست؟». قند خون بالا یا «هایپرگلیسمی»، در دو حالت می‌تواند ایجاد شود:
۱- زمانی که بدن فرد نمی‌تواند به‌درستی قند (گلوکز) موجود در خون را استفاده کند.
۲- زمانی که بدن بیش از حد قند (گلوکز) تولید می‌کند.
اما علت اصلی ابتلا به قند خون بالا، می‌تواند یک یا چند مورد از عوامل زیر باشد:
۱- کمبود تولید انسولین
۲- مقاومت بدن به انسولین
۳- تولید بیش از حد گلوکز در بدن توسط کبد
۴- استرس بیش از حد
۵- مصرف غذاهایی که شاخص قند بالایی دارند
۶- استفاده از داروهای خاص، مانند کورتیکواستروئیدها
راه حل مبتلا نشدن به دیابت نوع ۲ چیست؟
به‌خاطر عوارض جدی بیماری دیابت و تاثیر آن بر سلامت فرد، پیشگیری از ابتلا به آن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به‌ویژه در افرادی که در معرض ابتلا هستند. راه حل‌های زیادی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع دو وجود دارد:
کنترل وزن
یکی از عوامل اساسی در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع دو، کنترل وزن است؛ درواقع داشتن وزن سالم و متناسب با سن و قد، می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کند و دیابت نیز از این قاعده مستثنی نیست. چراکه چاقی می‌تواند بدن را نسبت به انسولین مقاومت کند و عملکرد کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.
ورزش
علاوه‌بر کنترل وزن، «ورزش کردن» عامل مهم دیگری است که در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع دو اثر دارد؛ درواقع خود ورزش کردن منجر به سوزاندن کالری و کاهش وزن می‌شود، اما مزایای آن تنها به این مورد محدود نمی‌شود.
به‌طوریکه ورزش منظم باعث سوزاندن گلوکز خون می‌شود و در بهبود عملکرد قلب نیز موثر است. همچنین میزان فشار خون را در فرد کاهش می‌دهد.
به‌طور کلی، با ورزش منظم می‌توانید عوامل موثر بر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهید.
تغذیه مناسب
اگر برنامه تغذیه روزانه شما به‌گونه‌ای متعادل تنظیم شود که از مواد مغذی و کم‌چرب غنی باشد و منابع پروتئینی مناسبی را برای دریافت پروتئین انتخاب کرده باشید، می‌توانید به‌شکل موثری از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در امان بمانید.
عوامل موثر در بروز بیماری دیابت کدام است؟
ژنتیک
کسانی که در خانواده مادری یا پدری خود سابقه ابتلا به دیابت را دارند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. درواقع ژنتیک عاملی است که هم در ابتلا به دیابت نوع ۱ و هم در دیابت نوع ۲ موثر است.
سبک زندگی
بخش قابل توجهی از بیماران دیابتی به‌خاطر برخورداری از سبک زندگی نامناسب به این بیماری مبتلا میشوند. در نتیجه تحرک کم، داشتن اضافه وزن، مصرف بیش از حد سیگار و الکل، ابتلا به استرس مزمن، کمبود خواب و داشتن رژیم غذایی ناسالم، همگی در ابتلا به بیماری دیابت موثر هستند.
عوامل محیطی
زمانی که از تاثیر عوامل محیطی بر ابتلا به دیابت صحبت می‌کنیم، منظور فقر، حجم فشارهای روانی وارد شده به فرد و یا دسترسی محدود به منابع سلامت است که ریسک ابتلا به دیابت را در افراد افزایش می‌دهد. در چنین شرایطی، افراد نمی‌توانند از رژیم غذایی سالمی برخوردار باشند و به‌خاطر استرس بالایی که دارند، ممکن است به مصرف دخانیات یا مشروبات الکلی روی بیاورند و یا به‌خاطر عدم دسترسی مناسب به پزشک، دیرتر بیماری را تشخیص دهند.
ترک سیگار
خواب و استراحت کافی
چطور از قند خون بالا پیشگیری کنیم؟
- داشتن تغذیه مناسب
- ورزش منظم
- کنترل وزن
- کاهش سطح استرس
- ترک و کاهش مصرف الکل و دخانیات
- انجام معاینات منظم
- داشتن خواب و استراحت کافی
داشتن تغذیه مناسب
- مصرف غذاهای کم چرب، کم شکر و شکم نمک
- افزایش مصرف میوه‌ها، غلات و سبزیجات
- کاهش مصرف نوشابه‌های گازدار
- تقسیم وعده‌های غذایی در ساعات مختلف روز و عدم پرخوری
ورزش منظم
- انجام پیاده‌روی روزانه، شنا، دوچرخه‌سواری یا ورزش‌های گروهی
- انجام حرکات نرمشی
کنترل وزن
حتی اگر مبتلا به چاقی نیستید و نیازی به کاهش اندازه وزن خود ندارید، حتما بر روی آن کنترل داشته باشید.
کاهش سطح استرس
- انجام تمرینات تنفسی عمیق، یوگا یا مدیتیشن
- مراجعه به مشاور یا روانشناس
ترک و کاهش مصرف الکل و دخانیات
نوشیدنی‌های الکلی به‌خاطر کالری بالایی که دارند، می‌توانند منجر به اضافه وزن شوند و میزان مقاومت بدن به انسولین را افزایش دهند. از طرف دیگر با مصرف دخانیات، بدن احساس نیاز بیشتری به انسولین پیدا می‌کند و قند خون بیشتری در بدن انباشته می‌شود. به همین خاطر با کاهش مصرف الکل و دخانیات یا ترک آن، می‌توان از قند خون بالا پیشگیری کرد.
انجام معاینات منظم
با مراجعه به پزشک و انجام معاینات منظم، می‌توان مشکلات اولیه را شناسایی کرد و در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به درمان آن‌ها اقدام کرد.
داشتن خواب و استراحت کافی
خواب و استراحت کافی در تنظیم سیستم کلی بدن نقش برجسته‌ای دارد؛ زیرا:
- موجب تنظیم هورمون‌های مرتبط با تولید گلوکز و انسولین می‌شود.
- میزان مقاومت بدن به انسولین را کاهش می‌دهد و به‌خصوص در پیشگیری از دیابت نوع ۲ اثرگذار است.
- میزان اشتهای بدن را تنظیم می‌کند.
- میزان تولید هورمون کورتیزول و سطح استرس را در بدن تنظیم می‌کند.
- عملکرد سیستم ایمنی بدن بهبود پیدا می‌کند و انرژی از دست رفته به بدن باز می‌گردد.
آیا بیماری دیابت قابل درمان است؟
به‌طور کلی، بیماران دیابتی می‌توانند با مدیریت مناسب شدت و علایم این بیماری را کنترل کنند. انواع درمان‌های دارویی و غذایی برای دیابت معرفی شده‌اند که در این بخش به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:
درمان دارویی دیابت
کسانی که به دیابت نوع ۱، نوع ۲ و یا دیابت حاملگی مبتلا میشوند، به تزریق انسولین نیاز دارند. انواع مختلفی از انسولین در بازار ارائه شده است که معمولا با استفاده از سرنگ نازک و سوزن یا قلم انسولین تزریق می‌شود.
برخی داروها نیز خوراکی هستند که با مسدود کردن آنزیم‌های معده یا روده که وظیفه شکستن کربوهیدرات‌ها را دارند، جذب آن‌ها را کند می‌کنند.
برخی داروهای خوراکی مانند متفورمین یا سولفونیل‌یوره‌ها برای زنان باردار تجویز نمی‌شود، زیرا تاکنون اطلاعات کاملی در رابطه با تاثیر آن‌ها بر جنین منتشر نشده است. به همین خاطر در مواردی که درمان غذایی جوابگو نباشد، «تزریق انسولین» اولین تجویز برای زنان باردار است.
درمان غذایی دیابت
در برخی موارد ممکن است بیماران دیابتی بتوانند با ایجاد تغییر در رژیم غذایی و ورزش، بیماری خود را کنترل کنند. به این معنا که با انتخاب و مصرف غذاهایی که به کنترل سطح قند خون کمک می‌کنند، از عوارض بلندمدت دیابت جلوگیری کنند.
موارد زیر، نکات مهمی هستند که باید در درمان غذایی دیابت در نظر گرفته شوند:
- مصرف متعادل پروتئین، چربی و کربوهیدرات
- مصرف غذاهای با نرخ گلیسمی پایین (غذاهایی که دیرتر به گلوکز تبدیل میشوند؛ مانند لوبیا، عدس، جو و برخی از میوه‌ها مثل سیب و گلابی و سبزیجات غیرنشاسته‌ای مثل کلم، گوجه فرنگی، بروکلی، فلفل رنگی، کدو و بادمجان)
- افزایش مصرف غذاهای فیبردار
- کاهش مصرف نمک
درمان دیابت نوع ۲ چیست؟
برای درمان دیابت نوع ۲، باید ترکیبی از تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو را در نظر گرفت تا بتوان میزان قند خون در بدن را کنترل کرد و از عوارض بلندمدت آن جلوگیری کرد.
بنابراین برخورداری از تغذیه مناسب، ورزش منظم، عدم اضافه وزن و همینطور مصرف داروهای خوراکی مانند متفورمین و مهارکننده‌های DPP-4 در کنترل دیابت نوع ۲ اثرگذار است.
در شرایطی که هیچ یک از این موارد نتوانند در مدیریت این بیماری موثر باشند، تزریق انسولین یا جراحی به‌عنوان گزینه‌های درمانی مطرح میشوند.
نکته مهم: توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه این داروها می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد و بهترین راه برای کنترل دیابت نوع ۲، مراجعه به پزشک متخصص و پیروی از دستورالعمل‌های او است.
چه آزمایش هایی برای تشخیص دیابت انجام می‌شود؟
آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص بیماری دیابت وجود دارد:
- آزمایش قند خون ناشتا (FPG)
- آزمایش قند خون تصادفی
- آزمایش تحمل گلوکز خوراکی
- آزمایش هموگلوبین A1c
نکات مهم قبل از انجام آزمایش دیابت چیست؟
پیش از آنکه آزمایش دیابت را انجام دهید، نکاتی وجود دارد که باید حتما آن‌ها را رعایت کنید:
۱- برای آزمایش قند خون ناشتا، حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید. البته نوشیدن آب مجاز است اما نمی‌توانید در این مدت سایر نوشیدنی‌ها را مصرف کنید.
۲- بهتر است پیش از آزمایش، چند دقیقه استراحت کنید؛ زیرا استرس یا فعالیت‌های شدید بدنی بر نتیجه آزمایش اثرگذار است.
۳- اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا به مصرف الکل یا دخانیات اعتیاد دارید، حتما به پزشک یا آزمایشگاه اطلاع دهید؛ زیرا مصرف برخی داروها بر نتیجه آزمایش اثرگذار است.
۴- در روزهای قبل از آزمایش، به‌طور ناگهانی در رژیم غذایی خود تغییر ایجاد نکنید.
تشخیص خانگی دیابت چیست؟
اگر می‌خواهید راحت‌تر وضعیت قند خون خود را بررسی کنید، می‌توانید از دستگاه‌های تست قند خون خانگی استفاده کنید. این دستگاه‌ها به شما کمک می‌کنند تا در خانه و به‌صورت منظم میزان قند خون خود را چک کنید. اما عملکرد این دستگاه دقیقا به چه صورت است؟
دستگاه تست قند خون
دستگاه تست قند خون در دو نوع با سوزن و بدون سوزن قابل تهیه است:
دستگاه تست قند خون با سوزن
دستگاه تست قند خون با سوزن که با نام «گلوکومتر» نیز شناخته می‌شود، با گرفتن یک قطره خون از انگشت و قرار دادن آن روی یک نوار آزمایش، میزان قند خون را نمایش می‌دهد.
بعضی از گلوکومترها قابلیت تنظیم هشدار دارند تا اگر میزان قند خون به سطح خطرناکی رسید، فرد متوجه شود.
دستگاه تست قند خون بدون سوزن
این دسته از دستگاه‌ها از تکنولوژی جدیدی برای اندازه‌گیری میزان قند خون بدن استفاده می‌کنند؛ به‌طوری که بدون نیاز به نمونه‌گیری خون، میزان قند خون را با استفاده از یک سنسور کوچک که روی پوست قرار می‌گیرد بررسی می‌کنند.
دستگاه قند خون بدون سوزن به‌ویژه برای آن دسته از بیماران دیابتی که می‌خواهند به‌طور مکرر وضعیت قند خون خود را اندازه‌گیری کنند مفید است، زیرا بدون هیچگونه درد یا ناراحتی، آن‌ها را در جریان وضعیت سلامت خود قرار می‌دهد.
تمام تجهیزات پزشکی مورد نیاز خود در ارتباط با بیماری دیابت را می‌توانید از ما به صورت آنلاین خریداری کنید.
عوارض دیابت چیست؟
اگر بیماری دیابت کنترل نشود، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری را برای بیماران دیابتی به‌دنبال داشته باشد. از شایع‌ترین عوارض دیابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب‌های عصبی یا نوروپاتی
- آسیب‌های کلیوی یا نفروپاتی دیابتی
- آسیب‌های چشمی
- ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی
- آسیب‌های پوستی
- اختلال در ترشح هورمون‌ها
- آسیب در پاها
- اختلال شنوایی
- آسیب‌های دندانی
- ابتلا به آلزایمر
سوالات متداول
کدام نوع دیابت خطرناک است؟
همه انواع دیابت اگر کنترل نشوند می‌توانند خطرناک باشند، اما عوارض آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. مثلا دیابت نوع یک و دو، اگر به‌درستی مدیریت نشوند می‌توانند عوارض بلند مدتی برای کلیه‌ها، چشم، اعصاب و قلب فرد داشته باشند.
تفاوت دیابت نوع یک و دو چیست؟
فرق دیابت ۱ و ۲ در علت ابتلا به آن‌ها، زمان شروع بیماری، شیوه درمان، عوامل خطر و پیش‌آگهی‌هایی است که دارند؛ مشاهده جدول زیر می‌تواند در درک تفاوت‌های این دو نوع دیابت به شما کمک کند:
| دیابت نوع ۱ | دیابت نوع ۲ | |
| علت | نوعی بیماری خودایمنی است که در آن، سیستم ایمنی بدن فرد به سلول‌های پانکراس که وظیفه تولید انسولین را دارند، حمله می‌کند و آن‌ها را نابود می‌کند. | بدن یا قادر به تولید انسولین نیست یا در واکنش به آن مقاوم است. |
| زمان شروع بیماری | می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولا در کودکی یا نوجوانی شروع می‌شود. | معمولا در بزرگ‌ترها شروع می‌شود، اما با افزایش موارد ابتلا در نوجوانان، این نوع دیابت نیز می‌تواند در سنین جوان‌تری شروع شود. |
| شیوه درمان | نیاز به تزریقات روزانه انسولین دارند. | ممکن است با رژیم غذایی، ورزش و داروهای خوراکی کنترل شود. با پیشرفت بیماری، نیاز به تزریق انسولین یا دیگر درمان‌های تزریقی پیدا می‌شود. |
| عوامل خطر | ژنتیک، ویروس‌ها و دیگر عوامل نامشخص | ژنتیک، سبک زندگی، وزن زیاد، فعالیت فیزیکی کم، رژیم غذایی نامناسب و سن |
| پیش‌آگهی | در صورتی که کنترل نشود، می‌تواند منجر به قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین شود. | ممکن است به تدریج پیشرفت کند و علائم کمتری داشته باشد،اما اگر کنترل نشود، با گذشت زمان می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. |
نکات کلیدی
- دیابت یک بیماری مزمن است که منجر به افزایش قند خون می‌شود. انواع آن عبارتند از: دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲، دیابت بارداری، دیابت نوروپاتی و دیابت بی‌مزه.
- علائم دیابت شامل تشنگی و تکرر ادرار، خستگی، کاهش وزن، خشکی دهان، اختلال بینایی، خارش پوست و زخم‌های دیر بهبود و درد در اعضای بدن است.
- عوامل موثر بر ابتلا به دیابت عبارتند از: ژنتیک، اضافه وزن، بی‌تحرکی، رژیم غذایی نامناسب، استرس و مصرف دخانیات و الکل.
- برای پیشگیری از دیابت باید وزن، فشارخون و کلسترول را کنترل کرده، ورزش کرده و از رژیم غذایی مناسب پیروی نمود.
- درمان‌های دیابت شامل مصرف داروهای خوراکی، تزریق انسولین و ایجاد تغییر در رژیم غذایی و فعالیت بدنی است.
- اگر دیابت کنترل نشود می‌تواند منجر به عوارضی مثل نارسایی کلیه، نابینایی، بیماری قلبی، آسیب اعصاب و پاها شود.
- اندازه‌گیری مرتب قند خون و مراجعه به پزشک برای کنترل دیابت حائز اهمیت است.
