سرتیتر مطالب
بالا رفتن ناگهانی فشار خون بر اثر بروز عوامل مختلفی در بدن افراد ایجاد می شود. این بیماری یکی از شایع ترین بیماری هایی است که معمولا افراد بعد از پاگذاشتن به سن میانسالی به آن دچار می شوند. از این رو پزشکان متخصص در خصوص افزایش ناگهانی فشار خون به افراد هشدار می دهند. همچنین نکاتی را به عنوان عوامل بازدارنده در رابطه با این نوع فشار خون ارائه می دهند. اصلاح سبک زندگی، ورزش، کاهش استرس، رژیم غذایی مناسب و غیره از جمله نکات و توصیه های جدی پزشکان در زمینه جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری می باشند. در این مقاله قصد داریم دلایل مهم بروز فشار خون ناگهانی را مورد بررسی قرار دهیم.
بیماری فشارخون چیست؟
پیش از بیان دلایل بالا رفتن ناگهانی فشار خون لازم است شرح مختصری از بیماری فشار خون داشته باشیم. فشار خون بالا چیست؟ این بیماری زمانی ایجاد می شود که فشار خون درون رگ ها و شریان ها از حالت طبیعی خارج شود و افزایش پیدا کند. به این معنی که قلب جهت پمپاژ خون به اندام ها، بیشتر از حد معمول فعالیت کند و تحت فشار قرار بگیرد. در نتیجه خون با فشار بالا تری به درون رگ ها و شریان های اصلی وارد می شود. بنابراین افراد مبتلا به این بیماری بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سکته مغزی و قلبی، بیماری های کلیوی و مشکلات عروقی قرار دارند. دلیل این امر هم باریک و تنگ شدن دیواره رگ ها به دلیل پمپاژ خون با فشار بالا به درون رگ ها است.
بنابراین بر بیمارانی که مبتلا به فشارخون بالا هستند واجب است که اکثر اوقات دستگاه فشارخون یا همان فشارسنج را با خود بهمراه داشته باشند.
نکته مهم در خصوص علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون
درباره فشار خون ناگهانی باید گفت همچنان که از نام آن پیدا است، این بیماری به صورت کاملا ناگهانی بروز می کند. همچنین نسبت به فشار خون اولیه یا اصلی شدیدتر می باشد. از طرفی عوامل مختلفی در ایجاد آن دخالت دارند که در ادامه به بیان آن ها خواهیم پرداخت.
محصولات مرتبط
نکته مهم در مورد علت افزایش ناگهانی فشار خون این است که گاهی اوقات این افزایش فشار ممکن است ناشی از علل حاد و بیماری‌های زمینه‌ای باشد و نباید آن را دست کم گرفت.
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون می‌تواند ناشی از عواملی مثل استرس، اضطراب، درد، فعالیت بدنی شدید و مصرف برخی داروها یا مواد محرک باشد. استرس باعث ترشح هورمون‌هایی مثل آدرنالین می‌شود که منجر به تنگ شدن رگ‌های خونی و افزایش فشار خون می‌شود. همچنین مصرف مواد محرک مثل کافئین، الکل و توتون نیز باعث افزایش موقتی فشار خون می‌شود. اما گاهی علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون به دلیل بیماری‌های خطرناکی مثل انسداد شریان کلیه، خونریزی داخلی، انفارکتوس قلبی، سکته مغزی و یا آنوریسم آئورت است.
همچنین اگر فردی داروهای کنترل فشارخون مصرف می‌کند و به هر دلیلی دوز داروها را از دست داده باشد، این امر می‌تواند باعث افزایش ناگهانی فشار خون شود. بنابراین باید همواره علت افزایش ناگهانی فشار خون بررسی و در صورت لزوم، درمان فوری انجام شود.
علائم بالا رفتن ناگهانی فشار خون
علائم بالا رفتن ناگهانی فشار خون می‌تواند متفاوت باشد، اما مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- سردرد شدید و ناگهانی که ممکن است به صورت ضربان‌دار یا پالسی حس شود، به ویژه در ناحیه پس سر و طاق باز
- تاری دید یا مشکل در دید که ممکن است به صورت از دست دادن موقت بینایی یا دیدن لکه‌هایی در میدان دید حس شود
- درد یا فشار در ناحیه سینه که می‌تواند علامتی از مشکلات قلبی باشد
- تنگی نفس و مشکل در تنفس که به خصوص در حالت خوابیده اتفاق می‌افتد
بنابراین هرگاه فردی دچار این علائم بالا رفتن ناگهانی فشار خون شد، باید فورا فشار خون خود را اندازه‌گیری کند و در صورتی که فشار خون به طور قابل توجهی بالا رفته بود، سریعا به پزشک مراجعه نماید. تشخیص به موقع و درمان سریع می‌تواند از بروز عوارض خطرناک جلوگیری کند.
در اغلب مواقع نشانه های بالا رفتن ناگهانی فشار خون با علائم برخی بیماری های دیگر اشتباه گرفته می شود. با این حال اگر فردی نشانه های ذیل را در خود مشاهده کرد، بهتر است فورا به پزشک متخصص جهت تشخیص کامل بیماری مراجعه کند.
- عصبی شدن
- سرگیجه
- ضربان قلب نامنظم
- سردرد شدید
- خون دماغ
- نبض شدید در گردن، گوش ها و قفسه سینه
- بروز مشکلات در خواب
- تعریق زیاد
- خستگی مفرط و گیجی
- سرخ شدن چهره
- بروز مشکلاتی در بینایی
- مشاهده خون در ادرار
- تنگی نفس
- درد در قفسه سینه
- دیدن لکه های سیاه در ادرار
مهم ترین دلایل بالا رفتن ناگهانی فشار خون
چرا فشار خون بالا میره؟ بالا رفتن ناگهانی فشار خون به دلایل متعددی بروز می کند که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر می شوند.
درد ناگهانی یا حاد
ایجاد هر نوع درد ناگهانی و یا تجربه درد هایی مانند بریدگی، کمر درد و یا آسیب به انگشت پا از جمله دردهای حادی هستند. دردهایی که باعث بالا رفتن ناگهانی فشار خون می شوند. البته به محض کنترل درد فشار خون نیز به حالت اولیه باز می گردد.
کم آبی بدن
یکی دیگر از شایع ترین دلایل بالا رفتن ناگهانی فشار خون کم آبی بدن است. ننوشیدن مقدار کافی مایعات بخصوص آب موجب اختلال در عملکرد کلیه ها می شود. در نتیجه عملکرد نامناسب کلیه ها فشار خون نیز به صورت ناگهانی بالا خواهد رفت.
داروها
برخی از داروها نیز باعث بالا رفتن ناگهانی فشار خون در افراد می شوند. برای نمونه می توان از قرص های پیشگیری از حاملگی، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند آسپرین و ایبوپروفن نام برد. در صورت مصرف مستمر باعث بروز چنین حالتی در افراد می شوند.
مصرف نمک
مصرف بیش از اندازه نمک در قالب غذاها و نوشیدنی های شور باعث افزایش و بالا رفتن ناگهانی فشارخون می شود. دلیل این امر هم وجود سدیم در بدن است که سبب می شود بدن مایع بیشتری در خود ذخیره کند. لازم به ذکر است که افزایش این نوع فشار خون موقتی خواهد بود و بعد از قطع مصرف نمک و دفع کامل سدیم از بدن فشار خون نیز کنترل می شود.
مصرف دخانیات شایع ترین علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون
مصرف دخانیات بخصوص سيگار موجب وارد شدن نيكوتين به ریه ها می شود که این امر به صورت ناگهانی فشار خون را بالا می برد. نیکوتین موجود در سیگار و قلیان باعث تغییر در عملکرد نرمال عروق خونی و همچنین التهاب سیستم گردش خون می شود. در نتیجه عروق خونی به شدت سفت شده و فشار خون را به دنبال خواهد داشت.
ترس از پزشک و محیط بیمارستان
این نوع ترس که به ترس از روپوش سفید نیز معروف است یکی دیگر از دلایل بروز چنین بیماری در افراد است. هر چند چنین موردی ممکن است به ندرت اتفاق بیفتد اما واقعیتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. اگر فشار خون شما در منزل عدد عادی است اما به محض مراجعه به پزشک بالا می‌رود، علت بالا رفتن فشارخون شما می‌تواند فقط ناشی از مراجعه به پزشک باشد.
اضطراب
بدون شک یکی از مهم ترین دلایل بالا رفتن ناگهانی فشار خون اضطراب است. در صورتی که افراد مدت طولانی درگیر استرس و اضطراب باشند و برای درمان آن اقدام مناسب انجام ندهند ممکن است به فشار خون عصبی بالا مبتلا شوند. از طرفی اضطراب در افراد مبتلا به فشار خون بالا می تواند موجب ابتلای آن ها به بیماری هایی نظیر آنوریسم، نارسایی قلبی، حمله قلبی، بیماری عروق کرونر، سکته مغزی و بیماری کلیوی شود.
هایپر پلاستی مادرزادی کلیوی
گاهی ممکن است نوزاد تازه متولد شده به صورت مادرزادی به بیماری هایپر پلاستی مبتلا باشد. در چنین موقعیتی به دلیل اختلال در عملکرد نرمال کلیه ها، فرد مبتلا به فشار خون ناگهانی دچار خواهد شد.
ترکیب و تداخل برخی از داروها با هم
گاهی افراد به واسطه استفاده از چند ین نوع دارو که با هم تداخل دارند دچار فشار خون ناگهانی می شوند. خوشبختانه به محض قطع مصرف داروها و یا یکی از ان ها فشار خون این افراد به حالت نرمال باز خواهد گشت. علاوه بر موارد ذکر شده چندین عامل دیگر نیز وجود دارند که همگی از جمله علت های بالا رفتن فشار خون به صورت ناگهانی هستند. این عوامل عبارتند از:
- مصرف مواد مخدر مثل کوکائین و آمفتامین
- مشکلات تیروئید
- برخی از تومورهای غدد درون ریز
- نقص در عملکرد قلب به صورت مادرزادی
- ابتلا به بیماری های کلیوی
- ابتلا به سندرم کوشینگ
- داشتن نقص های مادرزادی در رگ های خونی
- تومورهای غدد فوق کلیه
- آپنه انسدادی خواب
- مصرف مواد حاوی کافئین
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در بارداری
بعضی از خانم های باردار در حین گذراندن دوره حاملگی خود در معرض بالا رفتن ناگهانی فشار خون قرار می گیرند. فشار خون دوره بارداری را پره اکلامپسی می نامند و زمانی بروز می کند که خانم باردار پیش از بارداری به این عارضه دچار نشده باشد. این نوع فشار خون معمولا بعد از هفته 20 بارداری ایجاد می شود.
علائم پره‌اکلامپسی شامل سردرد، تاری دید، درد فک، درد قفسه سینه و تنگی نفس است. پره‌اکلامپسی می‌تواند برای مادر و جنین بسیار خطرناک باشد، بنابراین باید هرچه سریع‌تر تشخیص داده شود و تحت نظر پزشک، درمان‌های لازم از جمله استراحت، دارو درمانی و زایمان زودرس انجام گیرد.
لازم به ذکر است که خانم های بارداری که درگیر فشارخون مزمن می باشند نیز در خطر ابتلا به پره اکلامپسی یا فشار خون ناگهانی بارداری قرار دارند. بهره گیری از یک فشار سنج دیجیتالی با کیفیت کمک خوبی برای سالم سپری کردن این دروه می باشد. این محصول را می توانید از تجهیزات پزشکی زیمانو بصورت آنلاین و با قیمت مناسب تهیه کنید.
بالا رفتن فشار خون در دوران بارداری می‌تواند به چندین دلیل اتفاق بیفتد که مهم‌ترین آن‌ها ابتلا به بیماری پره‌اکلامپسی است.
علاوه بر پره‌اکلامپسی، سه نوع اصلی دیگر از فشار خون بالا در بارداری عبارتند از:
۱- فشار خون بارداری که بعد از هفته ۲۰ شروع می‌شود و معمولا هیچ علامت دیگری ندارد.
۲- فشار خون مزمن که قبل از هفته ۲۰ بارداری یا حتی قبل از بارداری شروع می‌شود.
۳- پره‌اکلامپسی که یک افزایش ناگهانی در فشار خون بعد از هفته ۲۰ است.
پره‌اکلامپسی و سایر انواع فشار خون بالا در بارداری می‌توانند برای مادر و جنین بسیار خطرناک باشند و به همین دلیل به صورت دوره‌ای باید فشار خون مادر در زمان بارداری مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت بالا بودن، اقدامات لازم در زمان مناسب انجام شود تا از زایمان زودرس یا هرگونه آسیبی به مادر و جنین بتوان جلوگیری کرد.
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در شب
فشار خون در شب معمولا باید کاهش یابد، اما در برخی افراد این اتفاق نمی‌افتد یا حتی فشار خون افزایش می‌یابد. این وضعیت به نام فشار خون شبانه یا نوکتورنال هیپرتانسیون معروف است. علائمی مانند بیدار شدن مکرر با نیاز به ادرار کردن، آپنه‌ی خواب و مشکلات تنفسی در حین خواب می‌توانند نشان‌دهنده‌ی این شرایط باشند.
عوامل ریسکی مانند آپنه‌ی خواب، بیماری‌های کلیوی و دیابت نیز می‌توانند علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در شب نقش داشته باشند. تشخیص این شرایط معمولا با استفاده از یک دستگاه مانیتورینگ فشار خون شبانه انجام می‌شود. این دستگاه فشار خون را در طول شب به صورت دوره‌ای می‌سنجد.
در مورد درمان، تغییرات در سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، کاهش مصرف الکل و ترک سیگار می‌توانند موثر باشند. اما باید توجه داشت که فشار خون بالا در شب می‌تواند به عوارض جدی منجر شود، از جمله حمله قلبی، سکته مغزی و مشکلات کلیه.
یکی از دلایل علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در خواب می‌تواند آپنه‌ی خواب باشد، که باعث قطع موقت تنفس در حین خواب می‌شود و می‌تواند فشار خون را افزایش دهد.
پس اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائمی از فشار خون بالا در شب دارد، بهتر است هر چه سریع‌تر با پزشک مشورت کنید.
دلیل بالا رفتن فشار خون در پریودی
نوسانات هورمونی در دوران قاعدگی می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. معمولا شروع قاعدگی با کاهش فشار خون همراه است، اما جالب است بدانید در بعضی مواقع، بالا رفتن سطح هورمون پروژسترون باعث افزایش فشار خون و دمای بدن می‌شود. بسیاری از اوقات این افزایش فشار در دوران پیش از قاعدگی اتفاق می‌افتد.
پایین آوردن فشار خون بالا فوری
فشار خون بالا یکی از شرایط پزشکی است که نیاز به مدیریت طولانی‌مدت دارد، اما گاهی اوقات ممکن است نیاز به پایین آوردن فشار خون بالا فوری پیش بیاید. در چنین مواقعی، راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. یکی از راه‌ها استفاده از آب گرم است. شما می‌توانید با گرفتن یک حمام گرم یا دوش گرم به مدت حداقل ۱۵ دقیقه، فشار خون خود را کاهش دهید. این علاوه بر کاهش فشار خون، به کاهش تنش عضلانی نیز کمک می‌کند.
تمرینات تنفسی نیز می‌توانند برای پایین آوردن فشار خون بالا فوری مفید باشند. با گرفتن یک نفس عمیق از ته دل، نگه داشتن نفس به مدت دو ثانیه و سپس تنفس آهسته، می‌توانید فشار خون خود را کاهش دهید. استرس یکی از عوامل مهم افزایش فشار خون است، بنابراین تلاش کنید تا استرس خود را کاهش دهید. این می‌تواند با انجام چند تمرین کششی، خواندن یک کتاب یا مدیتیشن انجام شود.
این روش‌ها راه‌های موقتی برای کاهش فشار خون هستند و برای مدیریت موفقیت‌آمیز فشار خون بالا، نیاز به یک برنامه درمانی طولانی‌مدت دارید. این می‌تواند شامل کاهش وزن، ترک سیگار، کاهش مصرف الکل و کافئین، اولویت‌بندی خواب، دوری از موقعیت‌های استرس‌زا و تغییرات در تغذیه باشد.
درمان خانگی فشار خون بالا و سردرد می‌تواند شامل چندین روش باشد. تغییرات در تغذیه و سبک زندگی می‌تواند تاثیر زیادی بر کنترل فشار خون داشته باشد. رژیم غذایی متمرکز بر میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های کامل، همچنین کاهش مصرف نمک و چربی‌های اشباع شده می‌تواند مفید باشد.
در موارد اضطراری که فشار خون به شدت بالا رفته است، باید فورا به پزشک مراجعه کنید یا از خدمات اورژانس استفاده کنید.
جمع بندی
فشار خون بالا ممکن است یک نشانه مهم از یک بیماری جدی و خطرناک باشد. بنابراین افرادی که علایم و نشانه های بالا رفتن ناگهانی فشار خون را تجربه می کنند باید فورا به پزشک متخصص مراجعه نمایند. زیرا همان گونه که ذکر شد این نوع فشار خون می تواند باعث بروز بیماری هایی به مراتب خطرناکتر مانند بیماری قلبی و عروقی، سکته مغزی، بیماری کلیوی و غیره شود.
مهم ترین دلیل بالا رفتن ناگهانی فشار خون چی میتونه باشه؟