سرتیتر مطالب
فشارسنج عقربه ای نوعی وسیله پزشکی برای اندازه‌گیری فشار خون است که از لوازم حیاتی برای بیماران مبتلا به فشار خون یا بیماری‌های قلبی-عروقی به‌حساب می‌آید. به‌طوری که افراد برای پیگیری وضعیت سلامت خود و پیشگیری از بروز مشکلات شدیدتر از فشارسنج عقربه ای استفاده می‌کنند.
برای اینکه بیماران بتوانند راحت‌تر وضعیت فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند و از بروز مشکلات ناگهانی جلوگیری کنند، دستگاه فشار سنج عقربه ای در بازار ارائه شده است. بنابراین لازم است افرادی که با آن کار می‌کنند طرز استفاده از این دستگاه فشار را یاد بگیرند.
با ما همراه باشید تا در این مقاله از زیمانو، به‌طور کامل نحوه استفاده از فشار سنج عقربه ای پزشکی را به شما آموزش دهیم.
فشارسنج عقربه ای چیست؟
اگر در حوزه مسائل پزشکی اطلاعات کافی نداشته باشید، ممکن است این سوال در ذهن شما به‌وجود بیاید که دستگاه فشار سنج عقربه ای چیست و باید چگونه با دستگاه فشارسنج عقربه ای کار کنیم؟
دستگاه فشارسنج عقربه ای، یکی از ابزارهای پزشکی است که برای اندازه‌گیری سطح فشار خون استفاده می‌شود. صفحه نمایش این دستگاه، دارای تعدادی عقربه و عدد است که اندازه فشار خون را نشان می‌دهند.
محصولات مرتبط
به کمک فشارسنج عقربه ای می‌توانید فشار سیستولیک (سطح فشار خون در زمان انقباض قلب) و دیاستولیک (سطح فشار خون در زمان استراحت قلب) را اندازه بگیرید. اطلاع از این دو فاکتور به‌ویژه به متخصصان پزشکی کمک می‌کند تا به‌موقع مشکلات قلبی و عروقی را تشخیص دهند.
اگر به دنبال خرید فشار سنج عقربه ای هستید کلیک کنید.
اجزای فشارسنج عقربه ای چیست؟
فشارسنج عقربه ای، نوعی مانومتر است که اندازه فشار خون در بدن را نمایش میدهد. این دستگاه شامل مانومتر عقربه ای، کاف بازویی، پوار و پیچ تنظیم هوا و گوشی پزشکی است.
هر یک از اجزای فشارسنج عقربه ای وظایف خاصی دارند که آشنایی با عملکرد آن‌ها در یادگیری نحوه کار با فشار سنج عقربه ای موثر است. بر همین اساس، در این بخش به توضیح عملکرد آن‌ها می‌پردازیم.
مانومتر عقربه ای
مانومتر عقربه ای به‌عنوان قلب فشارسنج عمل می‌کند. درواقع مانومتر عقربه ای یک صفحه دایره‌ای شکل است که به‌وسیله اعداد و خطوط، اندازه فشار خون را نمایش میدهد. زمانی که سطح فشار خون در شریان‌ها تغییر می‌کند، عقربه متحرک روی مانومتر عقربه ای حرکت می‌کند و مقدار فشار خون را نشان میدهد.
معمولا این عدد با واحد میلی‌متر جیوه (mmHg) مشخص می‌شود.
کاف بازویی
کاف بازویی، یک کیسه هوا است که دور بازو قرار می‌گیرد. این کیسه دارای پارچه‌ای محکم و انعطاف‌پذیر است که وقتی هوا به داخل آن فرستاده می‌شود، اندازه فشار خون در شریان‌ها را ثابت نگه می‌دارد تا فشارسنج بتواند دقیق‌تر مقدار آن را اندازه‌گیری کند.
پوار و پیچ تنظیم هوا
پوار، یک ابزار دستی است که فرد با فشار دادن آن می‌تواند هوا را به کاف بازویی بفرستد. از طرف دیگر با کمک پیچ تنظیم هوا، می‌توان مقدار هوایی که به کاف بازویی فرستاده می‌شود را تنظیم کرد. به این صورت که با چرخاندن پیچ به طرف چپ، هوا از کاف خارج می‌شود و با چرخاندن پیچ به طرف راست، هوا در کاف محبوس می‌شود.
گوشی پزشکی (استتوسکوپ)
گوشی پزشکی یا استتوسکوپ، یکی دیگر از اجزای دستگاه فشارسنج عقربه ای است که به کمک آن می‌توان صدای جریان خون در شریان‌ها را گوش کرد. درواقع زمانی که فشار خون در شریان ثابت می‌شود، صدای جریان خون تغییر می‌کند که به این صدا «کوروتکوف» می‌گویند. در این زمان، پزشک یا فردی که از گوشی پزشکی استفاده می‌کند می‌تواند فشار خون فرد را اندازه‌گیری کند.
در ادامه آموزش کار با فشار سنج عقربه ای را به‌طور مرحله به مرحله در اختیار شما قرار می‌دهیم.
طرز استفاده از فشارسنج عقربه ای
تا اینجا با قطعات فشارسنج عقربه ای آشنا شدیم. در این بخش می‌خواهیم طرز استفاده از فشارسنج عقربه ای خانگی را به شما آموزش دهیم تا بتوانید به‌آسانی و در منزل، وضعیت فشار خون خود را ارزیابی کنید.
- آماده‌سازی فرد/بیمار
- قرار دادن کاف دور بازو
- قرار دادن گوشی پزشکی (استتوسکوپ)
- پمپ هوا
- اندازه‌گیری فشار خون و یادداشت مقدار آن
آماده‌سازی فرد/بیمار
فردی که قرار است فشار خونش اندازه‌گیری شود، باید حداقل ۵ دقیقه در وضعیتی آرام و راحت باشد و بعد از آن، بازو در سطح قلب قرار بگیرد.
قرار دادن کاف دور بازو
دومین مرحله نحوه استفاده از فشار سنج عقربه ای، بستن کاف بازویی آن هم به طور صحیح است.
توجه داشته باشید که کاف نباید خیلی محکم یا آزاد بسته شود و باید به اندازه دو انگشت جای داشته باشد. علاوه‌براین، آن قسمت از کاف که کیسه هوایی دارد باید روی شریان بازویی قرار بگیرد.
قرار دادن گوشی پزشکی (استتوسکوپ)
سر گوشی پزشکی را روی شریان بازویی و در نقطه‌ای که صدای نبض را با شدت بیشتری می‌شنوید قرار دهید.
پمپ هوا
به کمک پوار، هوا را به درون کاف بفرستید و تا زمانی که فشار به ۱۸۰-۲۰۰ mmHg برسد یا دیگر قابل شنیدن نباشد، آن را افزایش دهید.
اندازه‌گیری فشار خون و یادداشت مقدار آن
پیچ تنظیم هوا را به‌آرامی به طرف چپ بچرخانید تا هوا از کاف خارج شود. زمانی که صدای نبض را شنیدید، عدد نمایش داده شده روی فشارسنج را یادداشت کنید. این مقدار، همان فشار سیستولیک است.
همچنین زمانی که صدای نبض قطع شد، عددی که روی فشارسنج مشاهده می‌کنید را یادداشت کنید. این عدد نشان‌دهنده میزان فشار دیاستولیک است.
بعد از انجام این ۵ مرحله، کاف را از دور بازو باز کنید و گوشی پزشکی را بردارید.
توجه: استفاده از فشارسنج عقربه ای نیاز به دقت و تمرین دارد. بنابراین اگر نتیجه نهایی نامعتبر یا غیرعادی بود، پس از چند دقیقه استراحت، مجدد اندازه‌گیری کنید.
نحوه خواندن فشارخون با دستگاه عقربه ای چگونه است؟
وقتی از فشارسنج عقربه ای استفاده می‌کنیم، دو عدد اصلی روی مانومتر نمایش داده می‌شود:
۱- فشار خون سیستولیک
فشار خون سیستولیک، فشاری است که هنگام ضربان قلب به دیواره شریان‌ها وارد می‌شود. عدد بزرگ‌تری که روی مانومتر نمایش داده می‌شود مربوط به فشار سیستولیک است.
۲- فشار خون دیاستولیک
فشار خون دیاستولیک، فشاری است که هنگام استراحت قلب و بین ضربان‌ها در شریان‌ها حفظ می‌شود. عدد کوچک‌تری که روی مانومتر نشان داده می‌شود مربوط به فشار دیاستولیک است.
به‌عنوان مثال اگر فشارسنج عقربه ای شما عدد ۱۲۰ و ۸۰ را نمایش داده است، نحوه خواندن فشارخون با دستگاه عقربه ای به‌صورت ۱۲۰ روی ۸۰ یا ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است.
آموزش کار با فشارسنج عقربه‌ای بدون گوشی
برای کار با فشارسنج عقربه‌ای بدون گوشی، جای هیچ گونه نگرانی نیست و می‌توانید به راحتی فشار خود یا اطرافیانتان را اندازه‌گیری کنید فقط کافی است که مراحل زیر را طی کنید:
۱- فشارسنج را در دست بگیرید به طوری که صفحه نمایش و عقربه‌ها به سمت شما باشد.
۲- بازوبند را دور بازوی بیمار ببندید و مطمئن شوید که به اندازه کافی محکم است. ارتفاع بازوبند باید در سطح قلب بیمار باشد.
۳- شیر هوای فشارسنج را ببندید تا هوای داخل بادکنک خالی شود.
۴- صفحه فشارسنج را به سمت خود بچرخانید تا عقربه بزرگ (فشار سیستولیک) روی عدد صفر قرار بگیرد.
۵- شیر هوا را آرام باز کنید تا هوا وارد بادکنک شود. در این مرحله عقربه‌ها شروع به حرکت می‌کنند.
۶- زمانی که عقربه‌ها از حرکت بایستند، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را از روی صفحه خوانده و یادداشت کنید.
۷- سپس شیر هوا را باز کنید تا هوای بادکنک خارج شود و فشارسنج آماده اندازه‌گیری بعدی باشد.
به هنگام کار با فشار سنج عقربه ای به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
هنگام کار با دستگاه فشارسنج عقربه ای، باید به نکات زیر توجه کنیم تا اندازه‌گیری دقیقی داشته باشیم:
۱- اندازه‌گیری باید در محیطی آرام و بدون استرس انجام شود.
۲- فرد باید در وضعیت راحتی نشسته باشد و پاهای او روی زمین باشد.
۳- بازویی که کاف دور آن بسته می‌شود، باید در سطح قلب باشد.
۴- اندازه کاف باید متناسب با بازوی فرد باشد.
۵- مکان قرارگیری کاف باید به‌گونه‌ای باشد که کیسه هوایی روی شریان بازویی باشد.
۶- در صورت نیاز به اندازه‌گیری مجدد، حداقل ۱ تا ۲ دقیقه فاصله باشد.
۷- مطمئن شوید که همه تجهیزات سالم هستند.
۸- هنگام ثبت نتایج تمرکز کنید و با دقت به صدای نبض گوش دهید.
۹- اگر برای اولین بار است که با فشارسنج عقربه ای کار می‌کنید، طرز کار دستگاه فشارسنج عقربه ای را به کمک یک پرستار یا پزشک آموزش ببینید.
کیفیت و دقت فشارسنج عقربه ای انتخاب شده از اهمیت فراوانی برخوردار است، به همین منظور پیشنهاد می‌کنیم دستگاه فشار مورد نیاز خود را از تجهیزات پزشکی معتبر تهیه کنید.
نحوه تنظیم فشارسنج عقربه‌ای
برای تنظیم فشارسنج عقربه‌ای، مراحل زیر را انجام دهید:
۱- فشارسنج را در مکانی با دمای مناسب قرار دهید و از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید و سایر منابع گرمایی اجتناب کنید.
۲- بازوبند را به دور یک شی استوانه‌ای شکل مانند یک بطری ببندید به طوری که هیچ فضای خالی در آن نباشد.
۳- شیر هوای کنار فشارسنج را باز کنید تا هوا وارد بادکنک شود.
۴- دکمه تنظیم صفر را پیدا کرده و با استفاده از یک پیچ‌گوشتی کوچک، عقربه‌ی بزرگ را روی عدد صفر قرار دهید.
۵- شیر هوا را ببندید و مطمئن شوید عقربه‌ها همچنان روی صفر باقی بمانند. اگر جابه‌جا شدند، مراحل را تکرار کنید.
آیا استفاده از فشارسنج عقربه ای برای همه مناسب است؟
با توجه به اینکه فشارسنج‌های عقربه ای دقت بالاتری نسبت به دستگاه‌های دیجیتالی دارند، در صورتی که به‌طور منظم کالیبره نشوند و طرز کار با دستگاه فشار سنج عقربه ای صحیح نباشد، نمی‌توانند ابزار مناسبی برای تعیین سطح فشار خون باشند. بنابراین طریقه کار با دستگاه فشارسنج عقربه ای نیاز به آموزش درست و اصولی دارد و کسانی که نحوه کار با دستگاه فشار سنج عقربه ای را نمی‌دانند، باید برای یادگیری آن زمان بگذارند.
از طرف دیگر، کسانی که کم‌شنوا یا ناشنوا هستند، ممکن است قادر به شنیدن صدای کوروتکوف نباشند و یادگیری روش کار با فشارسنج عقربه ای برای آن‌ها ممکن نباشد. بنابراین برای این دسته از افراد، استفاده از فشارسنج دیجیتالی توصیه می‌شود. برای آشنایی با بهترین فشارسنج مناسب خود، پیشنهاد میکنم این مقاله را مطالعه کنید.
آموزش کار با فشارسنج عقربه ای برای چه کسانی مناسب است؟
آموزش کار با فشار سنج عقربه ای برای افراد زیر مناسب و ضروری است:
- پزشکان و پرستاران
- دانشجویان پزشکی و پرستاری
- فیزیوتراپیست‌ها و تکنسین‌های آزمایشگاه
- بیماران قلبی-عروقی و مبتلا به فشار خون که تمایل دارند در منزل فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند
- کارکنان مراکز سلامت و کلینیک‌ها
- مربی‌های ورزش
- افرادی که به حفظ سلامتی خود اهمیت زیادی می‌دهند
با یادگیری نحوه کار با دستگاه فشار سنج عقربه ای و اندازه‌گیری دقیق فشار خون، از ابتلا به بیماری‌های خطرناک پیشگیری کنید!
فشار خون، یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار در سلامتی بدن است که اندازه‌گیری دقیق آن اهمیت بسزایی دارد. بر همین اساس، در این مطلب به‌طور کامل نحوه گرفتن فشار خون با فشارسنج عقربه ای توضیح داده شد. امیدواریم طرز استفاده از دستگاه فشار خون عقربه ای را به‌خوبی یاد گرفته باشید و با رعایت نکات آموزش داده شده، فشار خون خود را به‌درستی اندازه بگیرید. چراکه با اندازه‌گیری منظم فشار خون و کنترل آن در محدوده طبیعی، می‌توانید از ابتلا به بیماری‌های خطرناک پیشگیری کنید.