میزان خطای دستگاه تست قند خون

قند خون یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامتی محسوب می‌شود و کنترل منظم آن برای پیشگیری و درمان بیماری‌هایی مانند دیابت بسیار مهم است. امروزه با پیشرفت فناوری، دستگاه‌های متنوعی برای اندازه‌گیری قند خون در منزل وجود دارد. این دستگاه‌ها سطح قند خون را با نمونه گرفته شده از نوک انگشت اندازه‌گیری می‌کنند. اما همیشه این سوال مطرح است که ایا دستگاه قند خون خانگی دقیق است؟ در این مطلب به بررسی دقت و میزان خطای دستگاه تست قند خون می‌پردازیم.

دستگاه اندازه گیری قند خون چیست؟

دستگاه اندازه گیری قند خون یا گلوکومتر، وسیله‌ای است که برای اندازه گیری سطح قند خون (گلوکز) موجود در بدن به‌کار می‌رود. به همین خاطر، ابزاری بسیار کاربردی برای کسانی است که به بیماری دیابت مبتلا هستند یا لازم است به‌طور مرتب وضعیت قند خون خود را پیگیری کنند.

دستگاه های اندازه گیری قند خون کوچک و قابل حمل هستند و بر پایه تکنولوژی الکتروشیمیایی کار می‌کنند. به این صورت که فرد با قرار دادن یک قطره خون بر روی نوار تست در دستگاه، می‌تواند ظرف چند ثانیه نتیجه خود را روی صفحه نمایشگر مشاهده کند. این دستگاه از دقت بالایی برخوردار است، اما مهم است که به‌شکل صحیحی مورد استفاده قرار بگیرد تا درصد خطای دستگاه تست قند خون به‌حداقل برسد.

مقدار خون مورد نیاز برای هر اندازه گیری بسته به سازنده، بین ۰.۴ میکرولیتر تا ۱ میکرولیتر متغیر است و اندازه گیری آن حدود ۵ ثانیه طول می‌کشد. عملکردهای اضافی متنوعی برای آزمایش روزانه قند خون طراحی شده‌اند تا این فرایند را آسان و راحت کنند. انتخاب دستگاه مناسب بستگی به نیازهای فردی دارد که می‌تواند بسیار متفاوت باشد. به‌عنوان مثال، دستگاه‌هایی که نتایج را به‌صورت شنیداری اعلام می‌کنند، برای افرادی که مشکل بینایی دارند، توصیه می‌شود.

محصولات مرتبط

افزودن به علاقه مندی

سرسوزن قلم انسولین بی دی BD سایز 4 (100 عددی)

389,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

-12%

افزودن به علاقه مندی

پماد زخم دیابت درما هیل دارو درمان

5

160,000 تومان قیمت اصلی 160,000 تومان بود.140,800 تومانقیمت فعلی 140,800 تومان است.

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

لانست دوپر و چهارپر (100 عددی)

4.5

28,800 تومان – 48,700 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

اسپری ضدعفونی کننده زخم سیلوسپت کیتوتک 50 میلی‌ لیتر

120,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

نوار تست قند خون امپرور Emperor

5

199,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

نوار تست قند خون گالا بسته 50 عددی

5

199,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

نوار تست قند خون گلوکو لب

5

63,490 تومان

انتخاب گزینه ها

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

سرنگ انسولین 1 سی سی یکپارچه آوا

4,300 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

-10%

افزودن به علاقه مندی

کیف حمل انسولین لوک آی (لوسی) 2 قلم

255,000 تومان قیمت اصلی 255,000 تومان بود.229,500 تومانقیمت فعلی 229,500 تومان است.

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

سرسوزن پن انسولین بی دی BD سایز 5 (100 عددی)

389,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

سرسوزن پن انسولین بی دی BD سایز 6 (100 عددی)

5

389,000 تومان

افزودن به سبد خرید

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

نوار تست قند خون اوو Evo (پنجاه عددی)

5

50,920 تومان

انتخاب گزینه ها

مقایسه

مشاهده سریع

۶ دلیل اصلی ارور دستگاه تست قند خون

ارور دستگاه تست قند خون ممکن است به‌دلایل مختلفی رخ دهد که در این بخش به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

انتخاب ناحیه نامناسب از بدن

بهترین ناحیه برای گرفتن نمونه خون، نوک انگشتان است. خون‌گیری از سایر نقاط می‌تواند باعث اختلاف در نتایج شود. به‌خصوص اگر تست  قند خون به‌سرعت بعد از غذا، ورزش یا تزریق انسولین باشد.

انتخاب زمان نامناسب

سطح قند خون در طول روز تغییر می‌کند. بنابراین بهتر است آزمایش در ساعات مشخص و یکنواخت انجام شود. در غیر این صورت، حتی اگر همان محل سوراخ را برای اندازه گیری دوم انتخاب کنید مقدار قند خون اندازه‌ گیری شده می تواند متفاوت باشد. بنابراین بهتر است تست قبل از غذا، قبل از ورزش و به دور از استرس انجام گیرد.

تمیز نبودن انگشت

وجود هر گونه آلودگی یا ماده خارجی روی انگشت می‌تواند دقت دستگاه قند خون را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، حتما قبل از تست قند خون دست‌ها را با آب و صابون بشویید.

انتخاب دستگاه تست قند خون

از آنجایی که دستگاه‌های مختلف دقت متفاوتی دارند، انتخاب محصول معتبر و دقیق بسیار مهم است. بنابراین  استفاده همزمان مدل های مختلف را کنار بگذارید و فقط از یک سیستم اندازه گیری استفاده کنید. برای خرید دستگاه قند خون مناسب کلیک کنید.

نمونه خون ناکافی

یکی از دلایل شایع افزایش درصد خطای دستگاه تست قند خون، کم بودن مقدار خون روی نوار تست است. به همین خاطر، برای انجام آزمایش صحیح، لازم است مقدار کافی خون روی نوار تست قرار گیرد تا واکنش شیمیایی لازم به‌خوبی انجام شود.

خرابی نوار تست قندخون

استفاده از نوارهای تاریخ مصرف گذشته یا نگهداری نادرست از آن‌ها باعث کاهش دقت دستگاه قند خون می‌شود. همچنین به همخوانی نوار تست قند خون با دستگاه توجه داشته باشید.

آشنایی با خطاهای دستگاه قند خون

برای کاهش درصد خطای دستگاه تست قند خون باید ابتدا با انواع خطاهای دستگاه اندازه‌ گیری قند خون آشنا شوید و به پاسخ مناسبی برای «اینکه چرا دستگاه قند خون ارور می ده؟» دست پیدا کنید. به این ترتیب، مهم‌ترین مواردی که باید بدانید عبارتند از:

خطای h1

خطای h1 به معنای «خون کم» است و زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار خونی که بر روی نوار تست است کافی نباشد. 

این خطا یکی از معمول‌ترین خطاهای دستگاه قند خون است و علل اصلی بروز آن عبارتند از: 

• عدم توجه به گرفتن مقدار کافی خون از نوک انگشت
• فشار ناکافی هنگام خون‌گیری که منجر به خروج اندک خون می‌شود
• قرار ندادن خون به‌طور یکنواخت روی تمام سطح نوار تست
• استفاده از سر سوزن برای خون‌گیری که حجم کمتری خون را جمع می‌کند

برای رفع این خطا و کاهش میزان خطای دستگاه تست قند خون باید حتما از نوک انگشت خون‌گیری شود، با فشار ملایمی مقدار کافی خون جمع‌آوری شود و کل سطح نوار تست را بپوشاند. 

خطای eu

خطای eu به معنای «خطای الکترونیکی دستگاه» است و زمانی اتفاق می‌افتد که دستگاه با مشکل فنی مواجه شود. این خطا از جمله خطاهای الکترونیکی دستگاه اندازه‌ گیری قند خون است که ممکن است به‌دلایل زیر ایجاد شود:

• اگر باتری‌ها به‌درستی وصل نشده باشند این خطا رخ می‌دهد.
• اگر شارژ باتری‌ها کم باشد ممکن است این خطا نمایش داده شود.
• ایراد در قطعات الکترونیکی داخلی دستگاه می‌تواند عامل بروز این خطا باشد.
• ضربه یا سقوط دستگاه ممکن است باعث آسیب‌دیدگی مدارها شود.
• نفوذ رطوبت به داخل دستگاه می‌تواند منجر به خطای eu شود.

برای رفع این خطا، باید دستگاه را بررسی یا تعویض کرد. 

خطای e2

خطای e2 یکی دیگر از انواع خطای دستگاه قند خون است که نشان‌دهنده «وجود مشکل در نوار تست» است. زمانی این خطا اتفاق می‌افتد که نوار تست منقضی شده باشد یا به‌درستی درون دستگاه قرار نگرفته باشد. 

دلایل احتمالی بروز این ارور دستگاه تست قند خون عبارتند از:

• نوارهای تست دارای تاریخ انقضا هستند و پس از آن قابل استفاده نیستند.
• قرار گرفتن نوار تست در دما یا رطوبت بالا می‌تواند باعث خرابی آن شود.
• خراشیدگی، شکستگی یا آسیب‌فیزیکی نوار منجر به این خطا می‌شود.
• نوار باید کاملا در جای مناسب قرار گیرد.

برای رفع این مشکل، باید نوار تست با یک نوار سالم و جدید تعویض شود.

علت بالا نشان دادن دستگاه قند خون چیست؟

چندین مورد را می‌توان به‌عنوان علت بالا نشان دادن دستگاه قند خون در نظر گرفت:

1. استفاده از نوار تست قدیمی یا تاریخ مصرف گذشته 
2. عدم رعایت زمان مناسب برای انجام آزمایش
3. وجود مشکلات فنی و الکترونیکی در دستگاه مانند عدم کالیبراسیون صحیح
4. آلوده بودن انگشت به‌خاطر مواد غذایی یا داروها
5. ابتلا به بیماری‌هایی مثل دیابت (این موضوع موجب افزایش واقعی قند خون می‌شود)
6.  ترشح بیش از حد هورمون‌هایی مانند آدرنالین در اثر استرس و اضطراب

اختلاف دستگاه قند خون با آزمایشگاه چقدر است؟

در پاسخ به کسانی که می‌پرسند «دستگاه قند خون خانگی چقدر خطا دارد»، باید بگوییم که معمولا اختلاف دستگاه قند خون خانگی با آزمایشگاه حدود ۱۵ درصد است که این موضوع کاملا طبیعی است. علل اصلی اختلاف دستگاه قند خون با ازمایشگاه عبارتند از:

1. متفاوت بودن روش اندازه گیری
2. متفاوت بودن دقت و حساسیت دستگاه‌ها
3. خطای انسانی در هنگام اندازه گیری با دستگاه خانگی
4. خطای انسانی در هنگام اندازه گیری با دستگاه خانگی
5. متفاوت بودن روش اندازه گیری
6. تفاوت زمان انجام آزمایش

دستگاه‌های خانگی برای اندازه گیری قند خون از روش الکتروشیمیایی و آزمایشگاه‌ها از روش‌های دقیق‌تری مانند روش آنزیمی استفاده می‌کنند.

متفاوت بودن دقت و حساسیت دستگاه‌ها

دستگاه‌های آزمایشگاهی در مقایسه با دستگاه‌های خانگی از تکنولوژی و استانداردهای بالاتری برخوردارند و حساس‌تر هستند؛ زیرا دستگاه‌های خانگی معمولا برای استفاده روزانه طراحی شده‌اند، اما در فرایند تولید دستگاه‌های آزمایشگاهی، کنترل‌های کیفی دقیق و منظم‌تری نسبت به دستگاه‌های خانگی اعمال می‌شود تا اطمینان حاصل شود دقت و صحت اندازه‌گیری‌ها در بالاترین سطح ممکن قرار دارد.

خطای انسانی در هنگام اندازه گیری با دستگاه خانگی

اگر در هنگام اندازه گیری قند خون نکات بهداشتی رعایت نشوند، نوار تست به‌طور صحیح در دستگاه قرار نگرفته باشد، نتیجه از روی صفحه نمایشگر به اشتباه خوانده شود یا زمان نامناسبی برای انجام آزمایش انتخاب نشده باشد، اختلاف دستگاه قند خون خانگی با آزمایشگاه بیشتر می‌شود. 

به همین خاطر، در صورتی که میزان قند خون با دستگاه خانگی اندازه گیری شود ممکن است درصد خطای دستگاه تست قند خون افزایش پیدا کند.

تفاوت زمان انجام آزمایش

یکی دیگر از دلایل ارور دستگاه تست قند خون، زمان انجام آزمایش است؛ زیرا سطح قند خون تحت تاثیر عواملی مانند مصرف غذا، دارو یا فعالیت‌های بدنی ممکن است در طول روز تغییر کند. به‌طوریکه ممکن است آزمایش صبح زود در خانه انجام شود، اما نمونه آزمایشگاه چند ساعت بعد گرفته شود. 

با همه این تفاسیر، ایا دستگاه قند خون خانگی دقیق است؟ در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

روش های متفاوتی برای اندازه گیری قند خون در خانه وجود دارد که می‌تواند در دقت اندازه گیری آن موثر باشد، در این مقاله به بهترین روش اندازه گیری قند خون در خانه پرداختیم تا افراد دیابتی دغدغه مقدار دقیق قند خون را نداشته باشند.

آیا دستگاه تست قند خون خانگی دقیق است؟

شاید شما هم مانند سایر افراد با این سوال مواجه شده باشید که ایا دستگاههای تست قند خون خانگی دقیق است؟ به‌صورت کلی، اگر دستگاه تست قند خون خانگی به‌صورت صحیح استفاده شود دقت قابل قبولی دارد. برخلاف یک نمونه گیری آزمایشگاهی که نمونه معمولا از ورید بازو گرفته می‌شود و فقط پلاسمای خون آزمایش می‌شود، نمونه از نوک انگشت (یا محل دیگر) گرفته می‌شود؛ سپس کل خون، از جمله گلبول‌های قرمز را تجزیه و تحلیل می‌کنند. دستگاه‌های خانگی اندازه‌ گیری قند خون، نتایجی مشابه آزمایش خون آزمایشگاهی نشان می‌دهند، اما ممکن است کمی خطا داشته باشند. البته با وجود اینکه این نتایج کاملا دقیق نیستند، دستگاه‌های خانگی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که وقتی در مطب پزشک نیستید، بتوانید با خیال راحت برای ارزیابی روزانه قند خون از آن استفاده کنید. 

اگر میزان خطای دستگاه تست قند خون و تفاوت آن با نتیجه آزمایشگاه در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد باشد، باز هم دقیق تلقی می‌شود.

به‌عنوان مثال، اگر آزمایشگاه نشان دهد میزان قند خون شما ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است ولی دستگاه خانگی نتیجه را ۸۵ یا ۱۱۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر نشان دهد، باز هم در محدوده طبیعی قرار دارد و نتیجه دقیقی محسوب می‌شود.

به‌عنوان مثال، یکی از معتبرترین دستگاه‌های تست قند خون خانگی، دستگاه قند خون ایزی گلوکو است؛ با وجود اینکه این دستگاه نیز مانند سایر دستگاه‌های خانگی دچار خطا می‌شود، با رعایت دقیق دستورالعمل‌ها می‌توان از بروز اغلب خطاهای دستگاه قند خون ایزی گلوکو جلوگیری کرد.

بنابراین، پاسخ سوال «آیا دستگاه قند خون دقیق است؟» مثبت است. 

تست های کنترل میزان خطای دستگاه تست قند خون

برای کنترل میزان خطای دستگاه تست قند خون و بررسی آن، می‌توان از تست‌های کنترل استفاده کرد. یکی از این تست‌ها، محلول کنترل مایع است که می‌تواند به شما اطمینان دهد دستگاه شما به‌درستی کار می‌کند. به این صورت که از یک نمونه مایع استانداردشده به‌جای خون واقعی استفاده می‌شود تا دقت اندازه‌گیری بررسی شود.

این محصول در بیشتر داروخانه‌ها موجود است. بعد از تهیه آن، هر بار که ظرف جدیدی از نوارهای تست را باز می‌کنید از محلول های کنترل مایع استفاده کنید. به‌طور کلی، در صورت ضربه خوردن گلوکومتر یا هر زمان که به نتایج غیرعادی رسیدید، باید از محلول های کنترل مایع نیز استفاده کنید.

همپنین اگر نوسانات قند خون بالایی دارید، شما می‌توانید از سنسور قند خون بدون سوزن نیز استفاده کنید. برای خرید و آگاهی از قیمت دستگاه تست قند خون بدون سوزن به فروشگاه زیمانو مراجعه کنید.

جمع بندی

به‌طور کلی، برای اینکه میزان خطای دستگاه تست قند خون را به‌حداقل برسانید لازم است در شرایط آرام و به دور از تنش سطح قند خون را اندازه‌ گیری کنید. بنابراین هنگام ملاقات با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا قرار ملاقات برای انجام کارهای آزمایشگاهی، مانیتور قند خون را به‌ همراه داشته باشید.

همزمان با خون‌گیری برای آزمایشات آزمایشگاهی، سطح قند خون خود را با دستگاه تست قند خون خود چک کنید، حتما از خون‌گیری از انگشت برای اندازه گیری قند خون استفاده کنید، نه خون حاصل از خون‌گیری. سپس نتیجه دستگاه خود را با نتایج آزمایشگاه مقایسه کنید. نتایجی که در محدوده ۱۵ درصد از مطالعه آزمایشگاهی باشند، دقیق در نظر گرفته می‌شوند.