تفاوت انواع سرنگ؟ (دو قطعه، سه قطعه، فشاری و سرپیچی)
وقتی به سرنگ فکر میکنیم احتمالا فقط درد و ترس درون کودکی و البته شاید بزرگسالی، به ذهن ما خطور میکند. واقعیت این است که کاربرد سرنگ خیلی بیشتر از این است. بهطور مثال تفاوت انواع سرنگهای خوراکی با سرنگهای تزریقی و انواع مختلف هر یک از آنها را باید در نظر بگیریم. سرنگ لولهای با نازل و پیستون برای مکش و بیرون راندن مایع در یک جریان باریک است که برای تزریق و یا تمیز کردن زخمها یا برداشت مایعات از آن استفاده میشود. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، حدود 90٪ از سرنگهای پزشکی برای تجویز دارو، 5٪ برای واکسیناسیون و 5٪ برای موارد دیگر مثل انتقال خون استفاده میشوند. برای انتخاب سرنگ مناسب ابتدا لازم است تاکمی با مکانیزه عملکرد آن آشنا شویم و سپس با شناخت تفاوت انواع سرنگ، متناسب باکار پزشکی و بهداشتی که قصد انجام آن راداریم، سرنگ مخصوص به آن کار را بیابیم.
سرنگ چیست و چگونه کار میکند؟
از زمان کودکی، اکثر ما از مراجعه به پزشک به خاطر آمپول و درد آن میترسیدیم. استفاده از سرنگ (مثل سوزن) معمولاً به معنای تجویز دارو یا واکسن است؛ اما این تنها کاربرد آن نیست. همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم سرنگ لولهای با یک پیستون است که مایعی را از طریق سوزن یا لوله هل میدهد. این مایع میتواند یک واکسن برای جلوگیری از ویروسی مانند سرخک یا فلج اطفال باشد یا میتوان از سرنگ برای تزریق مواد مغذی در لوله تغذیه یا حتی برای رساندن داروهای نجاتدهنده زندگی به بدن برای جلوگیری از واکنش آلرژیک یا انسولین استفاده کرد. درحالیکه تمام سرنگها بهصورت مکانیکی به همان شیوه که بیان کردیم کار میکنند؛ اما تفاوتهایی در سوزنها و سرنگها وجود دارد که باید موردتوجه قرار گیرد.
[ux_products ids=”23762,22845,23763,21849″]انواع سرنگ:
سرنگها یکی از پرکاربردترین و رایجترین تجهیزات مصرفی پزشکی است که هرچند یک مکانیزم مکانیکی ساده و یکسان دارند. اما به دلایل بسیار مورداستفاده قرار میگیرند و از انواع مختلفی نیز برخوردار هستند. ازآنجاییکه تفاوت اصلی انواع سرنگ در نوع اتصالات اجزای آنها به هم است، بهتر است برای اینکه تفاوت انواع سرنگ را متوجه شویم، قبل از هر چیز بهطور خلاصه اجزای آن را بشناسیم.
سرنگ شامل سر سیلندر، محفظه پیستون، سر سرنگ و سرسوزن است که مهمترین بخش آن است. سرسوزن سرنگ به گنجایش و حجم پیستون آن وابسته است. سرنگ دارای پیستون، جزیی به نام دستکت نیز دارد. گسکت یک قطعه پلاستیکی است و بهمنظور کنترل فشار در هنگام تزریق و آببندی و عدم نشت سیال استفاده میشود.
سرنگهای ساده:
به این سرنگ پیستون دار یا پیکسل نیز میگویند و دارای دو نوع 2 قطعهای یا 3 قطعهای هستند. نوع 3 قطعهای را با عنوان سرنگ آزمایشگاهی نیز میشناسند. اتصال سر سرنگ به بدنه بهصورت Luer slip یکی از ویژگیهای اصلی این نوع سرنگ است. به دلیل دارا بودن گسکت همانطوری که گفتیم مایع در هنگام تزریق و اعمال فشار نشت نمیکند. در ساخت گسکت آن نیز از لاتکس استفاده نمیشود تا احتمال واکنش آلرژیک را کاهش دهد. بستهبندی آنها نیز باید بهگونهای باشد که استریل بمانند و از ورود میکروب جلوگیری شود. نحوه تشخیص یک سرنگ 3 قطعهای از نوع 2 قطعهای آن از روی رنگ گسکت آن است. اگر این جز سیاه باشد یعنی 3 قطعهای است و در غیر این صورت 2 قطعه است.
سرنگ سرپیچی:
یکی دیگر از انواع سرنگ، سرنگ سرپیچی یا Luer lock است. تفاوت این نوع سرنگ با دیگر انواع سرنگ در نوع اتصال سرسوزن است. همانطور که از نامش پیدا است بهصورت پیچی بسته و قفل میشود تا در هنگام استفاده بههیچعنوان امکان جدا شدن آن وجود نداشته باشد. پزشکان از این مزیت سرنگهای سرپیچی برای سنگ های شستشو بهخصوص برای چشم و دهان استفاده میکنند
سرنگ فشاری:
همانطور که در توضیح سرنگ های ساده و فشاری مشاهده کردید، اصلی ترین معیار تفاوت سرنگ ها در این طبقه بندی تفاوت در نوع اتصالات سر سرنگ و سر سوزن است. نوع دیگر اتصال سرسوزن که از طریق فشار به هاب محکم میشود نیز، تفاوت سرنگ نوع فشاری یا Luer slip با دیگر انواع سرنگ است. هرچند از طریق نیروی فشاری و اصطکاک ایجادشده سرسوزن محکم میشود. اما مانند سرنگ سرپیچی قفل نیست و ممکن است که در هنگام استفاده و در حین کار سرسوزن جدا شود.