سرتیتر مطالب
متداولترین روش برای بستن زخمهای سطح پوست ، بخیه زدن آنها است. همچنین بعد از عملهای جراحی، محل بریده شده با استفاده از نخ بخیه به هم دوخته شده و پس از مدتی به اصطلاح جوش میخورد. پس از انجام بخیه، لازم است که تا زمان کشیدن بخیه، به خوبی از محل بخیه مراقبت کنید. با مراقبت صحیح از محل بخیه، از بروز عفونت جلوگیری کرده و به ترمیم سریعتر زخم نیز کمک خواهید کرد. در این مطلب راهنمای مراقبت از زخم بخیه را میخوانید:
اهمیت مراقبت از زخم بخیه
مراقبت از بخیه بسیار مهم است، زیرا نقشی حیاتی در روند بهبودی و جلوگیری از عفونت دارد. دلایل اصلی اهمیت مراقبت از بخیه شامل موارد زیر است:
پیشگیری از عفونت
بخیه زخم را بسته نگه میدارد، اما همچنان ممکن است میکروب به داخل زخم نفوذ کند. مراقبت درست از بخیهها (مانند تمیز نگه داشتن و ضدعفونی کردن) خطر عفونت را کاهش میدهد.
ترمیم بهتر و سریعتر زخم
اگر بخیهها به خوبی مراقبت شوند، پوست سریعتر ترمیم میشود و احتمال باز شدن زخم کمتر خواهد بود.
کاهش جای زخم (اسکار)
بخیههایی که خشک، تمیز و دور از تحریک باقی بمانند، معمولا جای زخم کمتری باقی میگذارند.
جلوگیری از باز شدن زخم
اگر بخیه کشیده یا تحریک شود، ممکن است زخم بخیه دوباره باز شده و فرآیند بهبود را طولانیتر کند.
شناسایی زودهنگام مشکلات
با دقت به بخیهها نگاه کردن باعث میشود هر گونه علائم غیرعادی مثل قرمزی، چرک، درد شدید یا تورم را زود تشخیص دهید و سریعا اقدامات لازم را برای رفع آن انجام دهید.
مراقبت از بخیه در 48 ساعت اول
48 ساعت اول پس از بخیه، زخم به مراقبت بیشتری نیاز دارد و رعایت نکات زیر الزامی است:
ناحیه بخیه را خشک نگه دارید
بخیه در روزهای اول نیازی به شستشو ندارد، اما مهم است که محل بخیه کاملا خشک باشد. در صورتی که پانسمان و محل بخیه مرطوب شده است، باید زخم را به آرامی خشک کرده و پانسمان را تعویض کنید. خشک نگه داشتن محل بخیه نقش مهمی در جلوگیری از عفونت دارد.
در صورت نیاز و تجویز پزشک از پانسمان استفاده کنید
در صورتی که زخم بخیه شما نیاز به پانسمان دارد، تا زمانی که زخم دارای رطوبت است باید ابتدا گاز استریل و سپس پانسمان را روی زخم ببندید. همچنین برای راحتی بیشتر میتوانید از چسب پانسمان استفاده کنید.
از فشار و کشش بخیه پرهیز کنید
فشار به بخیه یا کشیده شدن آن، ممکن است باعث آسیب به بخیه، کشیده شدن نخ بخیه و همچنین خونریزی شود. در روزهای ابتدایی از انجام حرکات ورزشی و فعالیتهایی که احتمال تماس بدنی یا فشار به بخیه دارد خودداری کنید.
به علائم هشدار دهنده توجه کنید
یکی از نکات مهم در مراقبت از زخم بخیه، توجه به علائمی است که ممکن است خطرناک بوده و نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشند. اگر هر یک از علائم زیر را دیدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی شدید یا افزایش تورم
- ترشح چرک یا بوی نامطبوع از زخم
- درد شدید یا تب
- باز شدن بخیه
مراقبت از بخیه پس از 48 ساعت
- پس از گذشت 48 ساعت از انجام بخیه، باید همچنان زخم را تمیز و خشک نگه دارید.برای شستن کردن محل بخیه میتوانید از سرم شستشو یا آب و صابون استفاده کنید.
- خشک کردن زخم بخیه را به آرامی و به صورت ضربه ای انجام دهید.
- احساس خارش یکی از رایجترین موارد پس از انجام بخیه است. در مقابل میل به خاراندن محل زخم مقاومت کنید تا به بخیه خود آسیبی نزنید.
چند روز بعد از بخیه میتوان استحمام کرد؟
پاسخ این موضوع تا حد زیادی به شدت زخم، نوع بخیه و نظر پزشک و پرستار بستگی دارد. اما به طور کلی، بهتر است تا دو روز اول زخم را خشک و تمیز نگه دارید و پس از دو روز استحمام کنید. هنگام استحمام با بخیه این دو مورد را فراموش نکنید:
- توجه کنید که مدت زمان دوش گرفتن شما طولانی نباشد.
- پس از بیرون آمدن از حمام، محل زخم بخیه را کاملا خشک کنید.
- در صورتی که بخیه شما نیاز به پانسمان دارد یا طبق تجویز پرستار باید مدت طولانی خشک بماند، هنگام استحمام از پانسمان ضد آب استفاده کنید.
زخم بخیه چه زمانی خوب میشود؟
زمان خوب شدن بخیه و جوش خوردن کامل آن، به اندازه بخیه، نوع پوست و همچنین عضوی که بخیه خورده بستگی دارد. به عنوان مثال بخیه صورت بسیار سریع (حدود 3 تا 5 روز) جوش میخورد، اما جوش خوردن بخیه دست و پا ممکن است تا دو هفته طول بکشد.
مطالعه بیشتر: مدت زمان جوش خوردن بخیه
برای زود خوب شدن بخیه چه بخوریم؟
یکی از نکات مهم در مراقبت از زخم بخیه، استفاده از مواد غذایی مغذی برای ترمیم سریعتر زخم است. مواد غذایی زیر نقش مثبتی تر زود جوش خوردن بخیه دارند:
منابع پروتئینی: مواد غذایی حاوی پروتئین مثل گوشت قرمز با چربی کم، مرغ، ماهی و تخم مرغ میتوانند به ترمیم سریعتر زخم بخیه کمک کنند.
میوه و سبزیجات: میوههایی مثل توت فرنگی، پرتقال، انار و تمشک دارای ویتامین سی هستند که نقش مهمی در بهبود زخم دارند. همچنین سبزیجات تازه مثل کاهو، اسفناج و سبزی با داشتن فیبر بالا، سطح قند خون شما را تنظیم کرده و به همین خاطر در ترمیم سریعتر زخم موثر هستند. (نوسان بالای قند خون یکی از عوامل دیر خوب شدن زخمها است)
غلات کامل: غلات کامل به خوراکیهایی مثل نان با آرد کامل و برنج قهوه ای گفته میشود که در تنظیم قند خون و در نتیجه بهبود سریع زخم بخیه موثر هستند.
آب: نوشیدن آب کافی، رطوبت بدن و پوست شما را حفظ میکند و عملکرد پوست شما را بهبود میبخشد.
همچنین، مهم است که مصرف غذاهای پرقند و پرچربی را محدود کرده و از مصرف الکل و سیگار خودداری کنید، زیرا این عوامل ممکن است فرآیند بهبود را کند کنند و به عفونت زخمها منجر شوند. در هر صورت، قبل از تغییر در رژیم غذاییتان، بهتر است با پزشک تغذیه مشورت کنید تا بهبود یافتن زخم با در نظر گرفتن نیازهای شما انجام شود.
بعد از کشیدن بخیه چه باید کرد؟
پس از کشیدن بخیه، محل بریدگی کاملا بسته شده و ممکن است جای بخیه روی پوست شما باقی بماند. برای مراقبت بهتر از پوست بعد از کشیدن بخیه، نکات زیر را رعایت کنید:
- تا 6 ماه بعد از کشیدن بخیه، محل زخم را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید. نور و گرمای آفتاب میتواند باعث ایجاد حساسیت و تغییر رنگ زخم بخیه شود.
- میتوانید دو هفته پس از بهبود زخم، از کرم ضدآفتاب برای محافظت بیشتر استفاده کنید.
- به طور مرتب با انگشتان خود جای زخم را به صورت دایره ای ماساژ دهید تا جای زخم بخیه سریعتر صاف و یکدست شود.
- از کرم و ژلهای ترمیمی برای بهبود جای بخیه استفاده کنید. از انواع پماد برای جای بخیه میتوانیم به کرم سیکالفیت، پماد آلفا، ترمیم کننده لافارر و ژنوبایوتیک اشاره کنیم. بهتر است انتخاب نوع کرم را به عهده پزشک خود بگذارید.
نتیجه گیری
مراقبت از زخم بخیه، نقش پررنگی در جلوگیری از التهاب و عفونت دارد. همجنین مراقبت صحیح از بخیه کمک میکند روند جوش خوردن بخیه با سرعت بیشتری انجام شود. توصیه میکنیم روشهای مراقبتی ذکر شده را به خوبی و به طور مرتب انجام دهید تا زخم بخیه شما بدون دردسر و با سرعت بالایی ترمیم شود.