سرتیتر مطالب
فشار خون عصبی، عارضهای است که بسیاری از ما بدون آگاهی از آن، با آن دست و پنجه نرم میکنیم. این نوع فشار خون که در لحظات استرس و اضطراب تشدید میشود، ممکن است نشانههای متفاوتی از فشار خون بالای معمول داشته باشد. درک این تفاوتها بسیار ضروری است، زیرا هر کدام نیازمند رویکردهای متفاوتی برای مدیریت و درمان هستند. در این مقاله قصد داریم با بررسی دقیق اینکه فشار خون عصبی چیست و مقایسه آن با فشار خون بالا، به شما در شناسایی، درک و یافتن راههای موثر برای مقابله با این شرایط کمک کنیم.
فشار خون عصبی چیست؟
در پاسخ به اینکه فشار خون عصبی چیست باید گفت به افزایش موقتی فشار خون در زمان روبرویی با استرس یا اضطراب گفته میشود. این پدیده معمولا زمانی رخ میدهد که فرد در موقعیتهای خاصی مانند مراجعه به پزشک یا شرایط استرسزا قرار میگیرد که باعث میشود تا فشار خون فرد بهطور موقتی افزایش داشته باشد. این افزایش فشار خون به دلیل فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک است که به عنوان بخشی از واکنش مبارزه بدن با استرس است. زمانی که سیستم عصبی سمپاتیک فعال میشود، ضربان قلب افزایش یافته و رگهای خونی تنگ میشوند که هر دو میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند.
تفاوت فشار خون عصبی و فشار خون بالا
فشار خون عصبی و فشار خون بالا دو شرایط متفاوت هستند که ممکن است بهطور همزمان در یک فرد وجود داشته باشند. فشار خون عصبی باعث افزایش موقتی فشار خون بهدلیل استرس است. این افزایش موقتی است و با حذف عامل استرسزا، فشار خون به حالت عادی بازمیگردد. اما، فشار خون چیست؟ شرایطی مزمن بوده که در آن فشار خون به طور مداوم بالاتر از حد طبیعی است. فشار خون بالا یک بیماری است و نیازمند مدیریت طولانیمدت و گاهی اوقات مصرف دارو است.
فشار خون بالا در صورتی که به درستی مدیریت و درمان نشود، میتواند به طور جدی به اندامهای حیاتی آسیب زند. در حالی که فشار خون عصبی ممکن است با مدیریت استرس و تکنیکهای آرامسازی تکرار نشود. به طور کلی راههای کنترل فشار خون عصبی سریعتر و آسان تر از فشار خون مزمن است.
افت فشار خون عصبی چیست؟
افت فشار خون عصبی به کاهش ناگهانی و موقتی فشار خون در پاسخ به استرس، اضطراب یا موقعیتهای عاطفی خاص اشاره دارد. این پدیده میتواند در اثر واکنشهای فیزیولوژیکی بدن به استرس رخ دهد که در آن سیستم عصبی پاراسمپاتیک بیش از حد فعال شده و باعث کاهش ضربان قلب و گشاد شدن رگهای خونی میشود و افت فشار خون را به همراه دارد. علائم افت فشار خون عصبی ممکن است با سرگیجه، غش کردن، تاری دید، خستگی، ضعف و گاهی اوقات احساس گیجی همراه باشد. بهصورت کلی فشار خون پایین عصبی معمولا یک وضعیت کوتاهمدت و موقتی است، اما اگر بهطور مکرر رخ دهد یا علائم شدید آن باشند، نیاز به بررسی پزشک دارد.
معمولا برای درمان افت فشار خون عصبی در منزل، نوشیدن یک لیوان آب و نصف قاشق چایخوری نمک، تاثیر مثبتی دارد.
فشار خون عصبی در بارداری
فشار خون عصبی در بارداری به افزایش موقتی فشار خون در زمان مواجهه با استرس یا اضطراب در دوران بارداری گفته می شود. این شرایط میتواند به دلیل تغییرات هورمونی، نگرانیهای مربوط به بارداری و زایمان یا حتی در زمان مراجعه به پزشک رخ دهد. در دوران بارداری، بدن زنان تغییرات قابل توجهی را تجربه میکند که میتواند بر فشار خون تاثیرگذار باشد.
هرچند افزایش موقتی فشار خون در برخی مواقع بیخطر است، اما افزایش مداوم یا شدید فشار خون میتواند نشانهای از شرایط جدیتر باشد که نیاز به بررسی پزشک دارد. مدیریت استرس و نظارت بر فشار خون در طول بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است تا از سلامت و ایمنی مادر و جنین اطمینان حاصل شود.
برای خرید فشارسنج در انواع برندهای مختلف میتوانید به فروشگاه زیمانو مراجعه کنید.
علائم فشار خون عصبی
برای اینکه بدانیم فشار خون عصبی چیست باید با علائم آشنا شویم. همانطور که گفتیم فشار خون عصبی به دلیل استرس یا اضطراب ایجاد میشود و ممکن است با علائم مشخصی همراه نباشد. با این حال، برخی افراد ممکن است علائمی را تجربه کنند که میتواند نشاندهنده افزایش فشار خون ناشی از استرس باشد. این علائم شامل موارد زیر است:
- سردرد
- تپش قلب
- سرگیجه یا غش
- تنگی نفس
- تغییرات بینایی
- احساس ناراحتی یا درد در قفسه سینه
دلایل فشار خون عصبی
علل ایجاد فشار خون عصبی میتواند شامل عوامل روانشناختی، محیطی و حتی فیزیولوژیکی باشد. در ادامه به برخی از دلایل رایج فشار خون عصبی اشاره میکنیم:
- استرس
- اضطراب
- ترس از موقعیتهای پزشکی
- کمبود خواب
- مصرف مواد محرک مانند کافئین و نیکوتین
- تغییرات هورمونی به ویژه در دوران بارداری یا یائسگی
- شرایط پزشکی زمینهای مانند مشکلات تیروئید یا کمخونی
خطرات فشار خون عصبی
حالا که درباره اینکه فشار خون عصبی چیست اطلاعات کاملی به دست آوردیم بد نیست بدانید که این عارضه اگر به طور مکرر اتفاق بیفتد یا برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، میتواند خطرات و عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. در ادامه به برخی از این خطرات اشاره میکنیم:
- افزایش خطر فشار خون بالا: تکرار مکرر فشار خون عصبی میتواند بهتدریج باعث تثبیت فشار خون در سطح بالا شود که این امر خطر ابتلا به فشار خون بالای مزمن را افزایش میدهد.
- آسیب به رگهای خونی: افزایش مکرر فشار خون میتواند به دیوارههای رگهای خونی آسیب رسانده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد.
- خطر سکته مغزی: افزایش فشار خون میتواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد، به ویژه اگر فشار خون به طور مکرر به سطوح بسیار بالا برسد.
- تاثیر بر سلامت روان: استرس و اضطراب مداوم ممکن است بر سلامت روان تاثیر منفی داشته باشد و خطر ابتلا به اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب را افزایش دهد.
- تاثیر بر سایر اندامها: فشار خون بالا میتواند به کلیهها، چشمها و سایر اندامها آسیب برساند و باعث کاهش عملکرد این اندامها و بروز مشکلات جدیتری شود.
همچنین بروز مشکلات در ریه نیز میتواند منجر به فشار خون ریوی شود که یکی دیگر از بیماریهای شایع مربوط به فشار خون بالا است.
درمان فشار خون عصبی
در پاسخ به اینکه فشار خون عصبی چیست به روشهای درمان این عارضه میرسیم. درمان فشار خون عصبی نیازمند مجموعهای از اقدامات مختلف، از جمله طب سنتی، درمانهای پزشکی و روشهای خانگی است که انتخاب روش درمانی بستگی به شدت علائم، علل زمینهای و ترجیحات فردی دارد.
درمان با طب سنتی
طب سنتی شامل استفاده از گیاهان دارویی، طب سوزنی و دیگر روشهای طبیعی برای کاهش استرس و تنظیم فشار خون است. برخی از گیاهان دارویی که ممکن است برای کاهش استرس و پایین آوردن فشار خون عصبی مفید باشند عبارتند از:
- مصرف بابونه به دلیل خواص آرامبخشی که دارد.
- گل گاو زبان که میتواند به کاهش اضطراب و بهبود خواب کمک کند.
- ریشه بادرنجبویه که به عنوان یک آرامبخش طبیعی شناخته شده است.
درمان پزشکی
در مواردی که فشار خون عصبی بالا باعث ایجاد علائم شدید یا مکرر شود، ممکن است نیاز به مداخله پزشکی باشد. این مداخلات شامل موارد زیر میشود:
- مشاوره یا درمان روانشناختی
- داروهای ضد اضطراب یا آرامبخشها
بهترین قرص برای فشار خون عصبی، انواع مسدود کننده های بتا هستند که به ریلکس و شل شدن عروق خونی منجر به کاهش فشار خون و آرام کردن قلب میشوند.
درمان خانگی
روشهای خانگی و تغییرات سبک زندگی میتوانند به مدیریت فشار خون عصبی و کاهش تکرار آن کمک کنند:
- تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا
- ورزش منظم
- رژیم غذایی سالم و متعادل شامل مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کم چرب
- کاهش مصرف کافئین و الکل
درمان خانگی فشار خون بالا عصبی معمولا رایج ترین روش کنترل این مشکل است.
روش های کاهش فشار خون عصبی
برای کاهش فشار خون عصبی، پیادهسازی اقداماتی جهت مدیریت استرس و تغییرات سبک زندگی میتواند بسیار موثر باشد. تکنیکهای آرامسازی مانند روشهایی برای اصلاح تنفس و یوگا میتوانند به کاهش سطح استرس و اضطراب کمک کنند که در نتیجه به کاهش فشار خون کمک میکند. انجام فعالیتهای بدنی مانند پیادهروی سریع، دوچرخهسواری و شنا میتوانند به تنظیم فشار خون و کاهش اثرات منفی استرس بر بدن کمک کنند. همچنین، اطمینان از کیفیت خواب مناسب و کافی و ایجاد تعادل بین کار و زندگی شخصی میتواند به کاهش استرس و به طور غیرمستقیم به کنترل فشار خون عصبی کمک کند.
بهترین رژیم غذایی برای فشار خون عصبی
بهترین شام برای فشار خون بالا و بصورت کلی رژیم غذایی سالم، به بهبود سلامت قلب و کاهش استرس کمک میکند که در ادامه به برخی از اصول کلیدی چنین رژیم غذایی خواهیم پرداخت:
- سرشار از میوهها و سبزیجات: میوهها و سبزیجات حاوی ویتامینها، مواد معدنی و فیبرهایی هستند که به حفظ سلامت قلب و عروق کمک میکنند.
- غلات کامل: مانند جو، برنج قهوهای و کینوا حاوی فیبر بالا هستند که میتواند به کنترل فشار خون کمک کنند.
- پروتئینهای کم چرب: منابع پروتئینی مانند ماهی، مرغ بدون پوست، حبوبات و مغزها حاوی اسیدهای چرب امگا-3 و سایر مواد مغذی هستند که برای سلامت قلب مفید هستند.
- کاهش نمک: مصرف بیش از حد نمک میتواند به افزایش فشار خون منجر شود، بنابراین توصیه میشود مصرف نمک را محدود کنید.
- کاهش کافئین و الکل: مصرف بیش از حد کافئین و الکل میتواند به افزایش فشار خون کمک کند، بنابراین محدود کردن این مواد میتواند مفید باشد.
- چربیهای سالم: افزودن چربیهای سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و مغزها به رژیم غذایی میتواند به حفظ سلامت قلب کمک کند.
- نوشیدن آب کافی: نوشیدن آب کافی برای حفظ هیدراته بودن و عملکرد مناسب بدن ضروری است.
- مواد غذایی غنی از منیزیم و پتاسیم: مواد غذایی مانند موز، اسفناج و آجیل که سرشار از منیزیم و پتاسیم هستند و میتوانند به تنظیم فشار خون کمک کنند.
سوالات رایج
آیا فشار خون عصبی خطرناک است؟
فشار خون عصبی اگر به صورت موقتی باشد معمولا خطرناک نیست، اما اگر به طور مکرر رخ دهد میتواند به سلامتی آسیب رساند.
برای فشار خون عصبی چه بخوریم؟
برای درمان فشار خون عصبی بالا مصرف میوهها و سبزیجات، غلات کامل، پروتئینهای کم چرب و مواد غذایی کم نمک و غنی از پتاسیم مانند موز و اسفناج توصیه میشود.
چگونه فشار خون عصبی را کاهش دهیم؟
با انجام تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن، ورزش منظم، کاهش مصرف کافئین و الکل و بهبود کیفیت خواب میتوانید فشار خون عصبی را کاهش دهید.