آیا تا به حال زمانی که به صورت ناگهانی از جایتان بلند شده‌اید احساس سبکی سر یا سرگیجه داشته‌اید؟ شاید فکر کنید که این فقط به خاطر خستگی یا کم آبی بدنتان است، اما ممکن است عامل پنهانی دیگری یعنی فشار خون پایین در کار باشد. این وضعیت، که گاهی اوقات به آرامی و بی‌صدا پیشرفت می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تری در سلامتی باشد و تاثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی ما خواهد داشت. اما چه چیزی باعث فشار خون پایین می‌شود؟ در این مقاله، ما ۱۰ علت فشار خون پایین را مورد بررسی قرار خواهیم داد، پس با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق‌تر به این موضوع بیندازیم و بفهمیم چگونه می‌توانیم سلامتی خود را در برابر این بیماری پنهان حفظ کنیم.
10 علت فشار خون پایین چیست؟
اینکه دلایل فشار خون پایین چیست و به چه علت فشار خون پایین میاد؟ نیاز به بررسی و انجام آزمایش‌های مختلف دارد. اما ما در ادامه به بررسی ۱۰ علت شایع افت فشار خون خواهیم پرداخت و نشانه‌های آن‌ها را نیز بیان می‌کنیم.
فشار خون پایین پس از زایمان
پس از زایمان، بدن زنان تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی زیادی را تجربه می‌کند و از دست دادن حجم زیادی خون حین زایمان و به دنبال آن تغییرات حجم خون می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود. به صورت کلی این موضوع موقتی است و با بازیابی بدن به حالت عادی، فرد روند بهبود را طی خواهد کرد. همچنین فشار خون پایین در بارداری نیز یکی از مسائل جدی است که معمولا به دلیل تغییرات هورمونی اتفاق می‌افتد.
فشار خون پایین در پریودی
علت فشار خون پایین در پریودی می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی، از دست دادن خون و مایعات و تغییرات در تغذیه و سبک زندگی باشد. در این دوره، نوسانات هورمونی می‌توانند بر عروق خونی تاثیر داشته باشند و فشار خون را کاهش دهند، علاوه‌بر آن از دست دادن خون نیز می‌تواند باعث افت فشار شود. برای مقابله با این وضعیت، مهم است که به مصرف کافی مایعات و تغذیه مناسب توجه شود و در صورت تجربه علائم شدید، با پزشک مشورت شود.
در مورد این موضوع در بخشی از مقاله منتشر شده در وب‌سایت healthcentral می‌خوانیم:
از دست دادن خون شدید در دوران قاعدگی می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود، زیرا خون از دست می‌رود و ممکن است به کم‌خونی منجر شود. کم‌خونی زمانی است که تعداد گلبول‌های قرمز خون پایین می‌آید، که می‌تواند سطح اکسیژن خون را کاهش داده و فشار خون را هم به تبع آن پایین بیاورد. اگر خونریزی قاعدگی شما بسیار شدید است و همراه با علائمی مانند سرگیجه است، بهتر است این وضعیت را نادیده نگیرید و به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود و درمان مناسب را شروع کنید.
افت فشار خون ارتواستاتیک
افت فشار خون ارتواستاتیک یک وضعیت است که در آن فشار خون فرد به طور ناگهانی هنگام تغییر وضعیت از خوابیده یا نشسته به ایستاده کاهش پیدا می‌کند. این موضوع می‌تواند باعث سرگیجه، غش کردن یا احساس ضعف شود زیرا مغز به طور موقت خون کافی دریافت نمی‌کند. این حالت معمولا نتیجه عدم توانایی بدن در تنظیم سریع فشار خون است و می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله کم آبی بدن، مصرف برخی داروها یا شرایط پزشکی خاص ایجاد شود.
محصولات مرتبط
برای درمان این نوع از افت فشار انجام اقداماتی مانند افزایش مصرف نمک و آب، تغییراتی در مصرف داروها یا انجام ورزش‌های خاص برای بهبود گردش خون توصیه می‌شود.
علت پایین رفتن فشار خون و سرگیجه
افت فشار خون به دلیل بیماری قلبی
علت فشار خون پایین در بیماران قلبی می‌تواند ناشی از شرایطی مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب بسیار کند یا مشکلات دریچه‌ای قلب باشد که جریان خون را مختل می‌کنند. وقتی قلب نمی‌تواند به طور موثر خون را به سراسر بدن پمپ کند، فشار خون کاهش پیدا می‌کند که این امر می‌تواند منجر به علائمی مانند خستگی، سرگیجه و تنگی نفس شود. درمان این نوع از افت فشار خون نیاز به توجه و رسیدگی به بیماری‌های قلبی دارد و شامل مصرف دارو و تغییر در سبک زندگی می‌شود.
در برخی موارد ضربان قلب پایین هم همراه افت فشار اتفاق می‌افتد. علت فشار خون پایین و ضربان قلب بالا تلاش قلب برای جبران کم فشاری خون است. بیماران قلبی پس از عمل قلب نیز ممکن است کاهش فشار خون را تجربه کنند. علت فشار خون پایین بعد از عمل قلب باز، اغلب به این دلیل است که عروق خونی به اندازه قبل قابلیت انقباض ندارند و در نتیجه فشار خون در رگ ها کاهش می‌یابد.
برای خرید فشارسنج در انواع برندهای مختلف می‌توانید به فروشگاه زیمانو مراجعه کنید.
علت پایین آمدن فشار خون بعد از غذا
علت پایین آمدن فشار خون بعد از غذا پدیده‌ای است که در آن فشار خون فرد به‌طور قابل توجهی پس از خوردن غذا کاهش پیدا می‌کند. این امر به دلیل افزایش جریان خون به دستگاه گوارش است که برای کمک به فرایند هضم غذا رخ می‌دهد. در پاسخ به این نیاز برای هضم، بدن خون بیشتری را به معده و روده‌ها هدایت می‌کند، که می‌تواند منجر به کاهش موقتی فشار خون در سایر نقاط بدن شود.
افراد مسن، به‌ویژه افرادی که از شرایطی مانند دیابت یا بیماری‌های خاص عصبی رنج می‌برند، بیشتر مستعد تجربه این نوع افت فشار خون هستند. برای مدیریت این شرایط نیاز به تغییراتی در رژیم غذایی مانند خوردن وعده‌های کوچک‌تر و مکرر یا مصرف داروهایی است که توسط پزشک تجویز می‌شوند.
فشار خون پایین به دلایل موروثی
فشار خون پایین به دلایل موروثی اشاره به شرایطی دارد که در آن فرد به صورت طبیعی و بدون وجود علت خاص پزشکی، فشار خون پایینی دارد که این ویژگی ممکن است در خانواده او شایع باشد. این حالت، معمولا نشانه‌ای از یک سیستم گردش خون کارآمد است و به ندرت باعث نگرانی می‌شود، مگر اینکه با علائمی مانند سرگیجه یا غش همراه باشد. در صورت وجود چنین شرایطی، اقداماتی مانند افزایش مصرف نمک و آب یا تغییرات سبک زندگی برای کمک به مدیریت علائم توصیه می‌شود.
افت فشار خون به دلیل مشکلات هورمونی
افت فشار خون به دلیل مشکلات هورمونی می‌تواند ناشی از اختلالاتی باشد که تعادل هورمون‌های بدن را مختل می‌کنند. هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند و هر گونه ناهنجاری در تولید یا عملکرد آن‌ها می‌تواند بر این تعادل تاثیر داشته باشد. برخی از شایع‌ترین اختلالات هورمونی که می‌توانند منجر به فشار خون پایین شوند عبارتند از:
- کم کاری تیروئید: کاهش تولید هورمون‌های تیروئید می‌تواند متابولیسم بدن را کاهش دهد و منجر به کاهش فشار خون شود.
- بیماری نارسایی غده فوق کلیوی: این بیماری که در آن غدد فوق کلیوی به اندازه کافی هورمون‌های کورتیزول و آلدوسترون تولید نمی‌کنند، می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود.
- هیپوپیتوئیتاریسم (Hypopituitarism): کاهش تولید یک یا چند هورمون توسط غده هیپوفیز می‌تواند بر سایر غدد و هورمون‌های بدن تاثیر بگذارد و منجر به فشار خون پایین شود.
درمان افت فشار خون ناشی از مشکلات هورمونی نیاز به توجه به بیماری‌های زمینه‌ایی دارد و فرد باید با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک سطح هورمون‌های خود را تنظیم کند.
کمبود ویتامین ها
کمبود ویتامین‌ها می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر فشار خون تاثیر بگذارد و در برخی موارد منجر به افت فشار خون شود. دو ویتامین که نقش مهمی در این زمینه دارند، ویتامین B12 و اسید فولیک B9 هستند که کمبود این ویتامین‌ها می‌تواند کم خونی به همراه داشته باشد. علاوه‌بر این، ویتامین D نیز نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان‌ها و تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و التهاب دارد.
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین D ممکن است با افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا مرتبط باشد، اگرچه رابطه مستقیم بین کمبود ویتامین D و افت فشار خون به طور گسترده‌ای مورد مطالعه قرار نگرفته است. برای جلوگیری یا مقابله با افت فشار خون ناشی از کمبود ویتامین‌ها، توصیه می‌شود که رژیم غذایی متعادل و مغذی داشته باشید که شامل منابع غنی از ویتامین B12 (مانند گوشت، ماهی، تخم‌مرغ و لبنیات)، اسید فولیک (مانند سبزیجات برگ سبز، حبوبات و غلات غنی‌شده) و ویتامین D (مانند ماهی‌های چرب، قارچ‌ها و نور خورشید) باشد.
اختلالات اشتها
اختلالات اشتها می‌توانند تاثیر قابل توجهی بر فشار خون داشته باشند و اغلب باعث افت فشار خون می‌شوند. این اختلالات با محدود کردن دریافت کالری و مواد مغذی ضروری، می‌توانند به کاهش وزن شدید، کمبود مواد مغذی و کم آبی منجر شوند که همگی از عوامل موثر بر کاهش حجم خون و در نتیجه کاهش فشار خون هستند. علاوه‌بر این، اختلالات خوردن می‌توانند بر سلامت قلب و عروق تاثیر داشته باشند و باعث تغییراتی در ساختار و عملکرد قلب شوند که فشار خون را بیشتر کاهش می‌دهد.
استرس و شوک
ممکن است شما هم تا به حال بر اثر استرس و نگرانی، افت فشار خون پیدا کنید. این یک موضوع رایج است که معمولا با رنگ پریدگی، سردی دست و پا، سرگیجه و تهوع بروز می‌کند.
دلیل فشار خون پایین اول صبح و هنگام خواب
فشار خون پایین در اول صبح و هنگام خواب به دلیل تغییرات طبیعی در الگوهای فشار خون طی شبانه‌روز رخ می‌دهد. در طول خواب، فعالیت سمپاتیک بدن کاهش پیدا می‌کند که به نوبه خود باعث کاهش ضربان قلب و گشاد شدن عروق خونی می‌شود که این تغییرات علت فشار خون پایین هنگام خواب است. فشار خون به طور طبیعی در طول شب کاهش پیدا می‌کند که این کاهش می‌تواند بین 10 تا 20 درصد باشد و به عنوان بخشی از چرخه طبیعی بدن محسوب می‌شود.
در اول صبح، با بیدار شدن و افزایش فعالیت، سیستم سمپاتیک دوباره فعال می‌شود که باعث افزایش تدریجی فشار خون می‌شود. این الگوی طبیعی به بدن کمک می‌کند تا خود را برای فعالیت‌های روزانه آماده کند. افرادی که فشار خون پایین در اول صبح را تجربه می‌کنند، ممکن است نیاز به زمان بیشتری برای تنظیم فشار خون خود داشته باشند و در برخی موارد در این زمان از روز احساس سرگیجه یا ضعف را تجربه خواهند کرد. همچنین سردرد به علت فشار خون پایین هم در بسیاری افراد رایج است. علت فشار خون پایین و سردرد وجود همین ضعف در بدن است.
دلیل افت فشار خون موقع بیدار شدن
علت افت فشار خون در سنین مختلف
فشار خون پایین می‌تواند در سنین و جمعیت‌های مختلف به دلایل گوناگونی رخ دهد. در ادامه به بررسی علل احتمالی فشار خون پایین در کودکان، جوانان، سالمندان و خانم‌ها می‌پردازیم:
علت فشار خون پایین در کودکان
علت فشار خون پایین در کودکان شامل عواملی مانند کم آبی بدن، تغذیه نامناسب یا عفونت‌ها است. گاهی اوقات نیز فشار خون پایین نشانه‌ای از مشکلات پزشکی دیگری است که نیاز به بررسی بیشتر دارد. با این حال، برخی کودکان به طور طبیعی فشار خون پایین‌تری دارند و هیچ علامت نگران‌کننده‌ای نشان نمی‌دهند.
علت فشار خون پایین در جوانان
علت فشار خون پایین در جوانان به دلیل عواملی مانند کم آبی بدن، رژیم غذایی نامناسب، فعالیت بدنی شدید، یا حتی استرس است. افت فشار خون ارتواستاتیک که هنگام تغییر ناگهانی وضعیت بدن از نشسته یا خوابیده به ایستاده رخ می‌دهد، در این گروه سنی شایع است. همچنین، برخی جوانان ممکن است به دلیل ساختار طبیعی بدنشان فشار خون پایین‌تری داشته باشند.
علت فشار خون پایین در سالمندان
علت فشار خون پایین در سالمندان نیز به دلیل کاهش حجم خون، بیماری‌های قلبی، داروهای فشار خون یا مصرف سایر داروهایی است که برای شرایط پزشکی مختلف تجویز می‌شوند. همچنین می‌توان گفت افت علت فشار خون پایین در افراد مسن نیز می‌تواند به دلیل افت فشار پس از خوردن غذا باشد. تغییرات طبیعی در عروق خونی و قلب ناشی از افزایش سن نیز می‌تواند در کاهش فشار خون نقش داشته باشد. از این رو تنظیم فشار خون در سالمندان امری بسیار مهم در سلامت آن‌ها است.
دلایل فشار خون پایین در خانم ها
دلایل فشار خون پایین در خانم ها شامل موارد مختلفی از جمله تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی می‌شود. علت فشار خون پایین در بارداری به دلیل گسترش سیستم گردش خون است. همچنین، کم آبی بدن و کم خونی که در خانم‌ها شایع‌تر است افت فشار خود را به همراه خواهد داشت.
در هر یک از این موارد اشاره شده، اگر فشار خون پایین با علائمی مانند سرگیجه، غش کردن یا خستگی مفرط باشد توصیه می‌شود که با پزشک مشورت شود تا علت زمینه‌ای شناسایی و در صورت لزوم درمان‌های لازم انجام شود.
نتیجه‌گیری
در این مقاله بررسی کردیم که علت اینکه فشار خون پایین میاد چیست؟ و روش‌های درمانی برای هریک از علل را نیز مورد بررسی قرار دادیم. به صورت کلی تنوع علل افت فشار نشان می‌دهد که تشخیص و درمان فشار خون پایین نیازمند یک رویکرد فردی و گاهی اوقات چند وجهی است. همچنین ذکر این نکته نیز دارای اهمیت است که در صورت وجود هرگونه علائمی مانند سردرد، سرگیجه یا غش باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود و از صحت سلامت فرد اطمینان حاصل شود.
فروشگاه تجهیزات پزشکی زیمانو، انواع فشارسنج‌ها را بصورت آنلاین به شما ارائه می‌دهد. کافی است برای خرید به سایت زیمانو مراجعه نمایید.
سوالات رایج
علت اینکه فشار خون پایین میاد چیست؟
فشار خون پایین می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله کم آبی بدن، بیماری‌های قلبی، کم خونی، عوارض جانبی داروها، عفونت‌های شدید، کمبود مواد مغذی یا تغییرات هورمونی ایجاد شود.
علت پایین آمدن فشار خون بعد از غذا چیست؟
پایین آمدن فشار خون بعد از غذا به دلیل افزایش جریان خون به دستگاه گوارش برای کمک به هضم غذا است که می‌تواند باعث کاهش موقتی فشار خون در سایر نقاط بدن شود.
آیا فشار خون پایین باعث مرگ می‌شود؟
هرچند فشار خون پایین خطر کمتری نسبت به فشار خون بالا دارد، اما افت شدید فشار خون می‌تواند باعث عدم خونرسانی به اندام‌های حیاتی شود و در نتیجه خطرناک و حتی کشنده باشد. با این حال، این شرایط نادر است و معمولا در پاسخ به شرایط پزشکی حاد مانند از دست دادن خون شدید یا عفونت‌های شدید ایجاد می‌شود.
