سرتیتر مطالب
آیا تفاوت بین دیابت نوع یک و نوع دو را می دانید؟ دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ ما اغلب به اشتباه، همه دیابت ها را به عنوان دیابت نوع دو در نظر می گیریم. با این حال، موارد زیادی با دیابت نوع یک، به نام دیابت نوجوانان یا دیابت شیرین وجود دارد. در واقع، مشخصات افراد درگیر، علل این دیابت و مدیریت آن ها در دو بیماری بسیار متفاوت است. در ادامه این مطلب قصد داریم درباره این سوال صحبت کنیم که دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟
دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟
دیایت نوع یک
در دیابت نوع یک، لوزالمعده به خوبی کار نمی کند و انسولین ترشح نمی کند. این تجزیه به دلیل واکنش غیر طبیعی بدن است که سلول های پانکراس مسئول تولید انسولین را از بین می برد. دیابت نوع یک این ویژگی را دارد که اغلب در بیماران بسیار جوان، از دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر می شود. تقریبا نیمی از موارد، تشخیص قبل از 20 سالگی انجام می شود. همچنین نادرترین نوع دیابت است.
دیابت نوع یک، یک بیماری خود ایمنی است. بیماریهای خودایمنی اختلالاتی در سیستم ایمنی هستند که سیستم دفاعی بدن را در برابر خود تغییر میدهند. سپس بدن ما به سلول های خود حمله می کند و آن ها را از بین می برد. در مورد دیابت نوع یک، این سلول های لوزالمعده مسئول ساخت انسولین هستند که هدف قرار می گیرند. تعداد آن ها کاهش می یابد و بدن انسولین کمتری تولید می کند. هنگامی که 80 درصد از این سلول ها از بین رفته اند، علائم ظاهر می شود. بدن دیگر قادر به تنظیم میزان قند خون و تامین انرژی مناسب ماهیچه ها نیست.
دیابت نوع دو
این بیماری تا حد زیادی شایع ترین دیابت است، دیابتی که 92 درصد از افراد جامعه دیابتی از آن رنج می برند. این بیماری که دیابت چرب نیز به آن گفته می شود، عمدتا افراد بالای 40 سال به آن مبتلا می شوند. دو علت اصلی این بیماری تولید ناکافی انسولین توسط پانکراس و مقاومت سلولی در برابر اثرات انسولین است.
برخلاف دیابت نوع یک، دیابت نوع دو انسولین خود را ترشح می کند. اما خیلی کارآمد نیست. نقش خود را به خوبی انجام نمی دهد، یعنی وارد کردن قند به داخل سلول های بدن ما برای تامین انرژی آن ها کافی نیست.
در جواب به سوال دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ باید بگوییم که به طور کلی، دیابت کنترل نشده خطرناک است. نوسان بیش از حد و عدم کنترل به موقع، در هر نوع دیابتی، خطرات زیادی به همراه دارد. طبق آمار ها، تعداد مرگ و میر بر اثر دیابت نوع دو، بیشتر از نوع یک است و مبتلایان به این نوع دیابت هم بیشتر هستند. اما از طرفی، مدیریت قند خون و دوز انسولین در دیابت نوع یک سخت تر است. در حالی که دیابت نوع دو را در بسیاری از موارد میتوان با اصلاح سبک زندگی کنترل کرد. بنابراین، میتوان گفت انواع دیابت، در صورت عدم کنترل، خطرناک هستند.
از کجا بفهمیم دیابت نوع یک داریم یا نوع دو؟
قدم اول برای تشخیص دیابت، آزمایش A1C خون است. اما از کجا متوجه شویم نوع دیابت ما کدام است؟ تفاوت دیابت نوع یک و دو در چیست؟
دیابت نوع یک از نوع بیماری خود ایمنی مادرزادی است و معمولا در سنین پایین و کودکی بروز پیدا میکند. عواملی مثل سن، ژنتیک و سابقه خانوادگی در بروز دیایت نوع 1 موثر هستند. از ایجاد این نوع دیابت نمیتوان پیشگیری کرد.
اما دیابت نوع دو، اغلب بر اثر عواملی همچون تغذیه نادرست، بی تحرکی و چاقی به وجود میآید و اکتسابی است. البته سابقه خانوادگی نیز احتمال به ابتلا را بالا میبرد. بر خلاف دیابت نوع یک، با اصلاح سبک زندگی میتوان از ابتلا به دیابت نوع دو پیشگیری کرد.
این تفاوت ها میتواند مشخص کند که نوع دیابت شما کدام است. اما به طور کلی، پزشک پس از معاینه و مشاهده آزمایش، در خصوص نوع دیابت و نحوه کنترل آن شما را راهنمایی میکند.
عوامل تاثیرگذار در بروز دیابت نوع یک
همانطور که گفتیم دیابت نوع یک معمولا در سنین پایین رخ میدهد و به طور کلی اکتسابی نیست. منشا اصلی دیابت نوع یک، موارد زیر هستند:
- سن
- عوامل ژنتیکی
- سابقه ابتلای خانوادگی به دیابت نوع یک
- عوامل محیطی
عوامل تاثیرگذار در بروز دیابت نوع دو
بر خلاف دیابت نوع یک، دیابت نوع دو اکتسابی است و عوامل بسیاری میتوانند زمینه ساز این بیماری شوند:
- تغذیه نامناسب و خوردن غذاهای بسیار شیرین و چرب
- چاقی به خصوص چاقی شکمی : با افزایش وزن، مقاومت بدن به انسولین بالا می رود
- کم تحرکی: طبق مطالعات، افراد کم تحرک تا 3 برابر بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع دو هستند
- فشار خون بالا: شاید فکر کنید فشار خون و قند خون دو بیماری مجزا هستند. اما جالب است بدانید بسیاری از افراد دیابتی، از فشار خون بالا نیز رنج میبرند. فشار خون بالا یکی از عوامل افزایش مقاومت به انسولین است.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک ( این سندرم موجب مقاومت بدن به انسولین ترشح شده میشود)
- کشیدن سیگار: مصرف دخانیات و سیگار علاوه بر آسیب به فعالیت انسولین، ریسک بروز چاقی شکمی را بالا میبرد.
راه های تشخیص قند خون بالا
برای پاسخ دادن به اینکه دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو ابتدا باید درباره نحوه تشخیص آن ها صحبت کنیم. یکی از تفاوت های دیابت نوع یک و دو تشخیص آنهاست. تشخیص دیابت نوع یک به طور کلی ساده است، زیرا علائم آن صریح است. از شناخته شده ترین علامت آن می توان به خستگی و کاهش وزن اشاره کرد. به طور مشابه، ما مشخصات معمول دیابت نوع دو را می دانیم. این نوع بیماری در مورد کودکان صدق می کند، به خصوص که این بیماران جوان مبتلا به دیابت نوع دو اغلب بسیار سریع تر از سن بیماران به انسولین نیاز دارند، که مسیر را گرچه با دسترسی به تجهیزاتی مانند دستگاه قند خون، نوار تست قند خون، سنسور قند خون و… طی میکنند برای پزشک دشوار تر می کند.
با این حال، پزشکان قادر خواهند بود تفاوت بین دیابت وابسته به انسولین (T1D) و دیابت نوع دو را با استفاده از علائم بسیار پیشنهادی تشخیص دهند. در واقع، دیابت نوع دو به ندرت قبل از سن 8 سالگی رخ می دهد. کودک اغلب چاق خواهد بود و مهم تر از همه، نشانگرهای خودایمنی را نخواهد داشت.
برعکس، برخی از اشکال دیابت نوع یک در بزرگسالان ممکن است در ابتدا به عنوان دیابت نوع دو واقعی ظاهر شوند و داروهایی مانند قرص های ضد دیابت در ابتدا به کنترل دیابت کمک می کنند. با این حال، درمان به سرعت باید تشدید شود و تزریق با استفاده از سرنگ انسولین ضروری خواهد بود. علاوه بر این، سنجش اتوآنتی بادی، در صورت انجام، مثبت خواهد شد. این در واقع دیابت آهسته نوع یک یا دیابت LADA است که حالت شروع آن گمراه کننده است.
راه های درمان دیابت نوع یک و نوع دو
راه های درمان دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ رویکرد درمانی انواع مختلف دیابت نیز متفاوت است. از زمان تشخیص، دیابت شیرین نیاز به تزریق روزانه انسولین با توجه به سطح قند خون فرد دارد تا جایگزین عملکرد لوزالمعده کمبود شود.
روش درمان دیابت نوع یک
تنها راه درمان دیابت نوع یک تزریق انسولین است که برای زندگی ضروری است. درمان استاندارد برای دیابت نوع دو بهینه سازی عادات سبک زندگی است. کاهش وزن در صورت لزوم، فعالیت بدنی منظم و یک رژیم غذایی متعادل ممکن است در ابتدا برای کنترل قند خون کافی باشد.
روش درمان دیابت نوع دو
دیابت نوع دو با مقاومت در برابر اثرات انسولین مشخص می شود. سپس پزشک میتواند شیوههای زندگی و رژیم غذایی را توصیه کند، که ممکن است در ابتدا کافی باشد، اما به احتمال زیاد بعدا باید درمانهای ضد دیابت را به شکل قرص تجویز کند.
درمان دیابت نوع یک و دو بر اساس رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و درمان های پزشکی نظیر داروهای خوراکی یا تزریقی به ویژه انسولین انجام می شود. درمانی که دائما با مشخصات بیمار و سیر تکاملی بیماری سازگار می شود. بنابراین این بیماری با یک روش قابل درمان نیست، بلکه مجموعه ای از اقدامات است که درمان ضد دیابت را تشکیل می دهد. به طور کلی انواع روش های درمان دیابت نوع 2 موارد زیر هستند:
- تعیین رژیم غذایی توسط پزشک
- فعالیت روزانه و منظم
- تزریق انسولین
- قرص کنترل قند خون
عوارض بیماری دیابت نوع یک و نوع دو
عوارض دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ در مورد عوارض، تفاوت های کمی بین دیابت نوع یک و دو وجود دارد. هیپرگلیسمی طولانی مدت در هر دو مورد اثرات مضری بر شریان ها خواهد داشت که با آسیب کلیوی، قلبی عروقی یا حتی بینایی همراه است. بیماران دیابتی نوع یک در سنین پایین تری در معرض عوارض دیابت قرار می گیرند. بیماران مبتلا به دیابت نوع دو اغلب مسنتر هستند و از خطرات سبک زندگی کم تحرک و اضافه وزن آگاهی کمتری دارند، که سپس به هیپرگلیسمی میافزاید. اما، هر نوع دیابتی که باشد، تعادل گلیسمی خوب همراه با نظارت خوب توسط پزشک یا متخصص دیابت، تاخیر در بروز عوارض و یا حتی اجتناب از آن ها را ممکن می سازد.