سرتیتر مطالب
داشتن دندان‌های سفید و تمیز، علاوه بر زیبایی لبخند، نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان دارد. یکی از مشکلات رایج که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند، جرم‌های دندانی است. این لایه‌های زرد یا قهوه‌ای که روی دندان‌ها و اطراف لثه‌ها تشکیل می‌شوند، در اثر تجمع پلاک‌های باکتریایی و رسوبات معدنی به وجود می‌آیند. اگر این جرم‌ها به‌موقع پاک نشوند، می‌توانند به مشکلات جدی‌تری مانند پوسیدگی دندان، التهاب لثه و بوی بد دهان منجر شوند.
اگرچه مراجعه به دندان‌پزشک برای جرمگیری، یک راهکار حرفه‌ای و موثر است، اما بسیاری از افراد به دنبال انجام روش‌های جرم گیری دندان در منزل هستند. خوشبختانه، با رعایت برخی تکنیک‌های ساده و استفاده از مواد طبیعی، می‌توانید جرم‌های دندانی را در خانه کاهش دهید یا حتی از بین ببرید. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد جرم‌های دندانی و معرفی 10 روش برای جرم گیری دندان‌ها در خانه می‌پردازیم تا لبخندی سالم‌تر و درخشان‌تر داشته باشید.
چگونه جرم های دندانی ایجاد می شوند؟
جرم‌های دندانی نتیجه مستقیم تجمع پلاک‌های باکتریایی و مواد معدنی موجود در بزاق هستند که به مرور زمان روی دندان‌ها و در خط لثه سفت می‌شوند. پلاک، یک لایه چسبنده و بی‌رنگ است که از ترکیب باکتری‌ها، ذرات غذا و قند تشکیل می‌شود. اگر این پلاک‌ها به‌طور منظم با مسواک و نخ دندان تمیز نشوند، به تدریج سفت شده و به جرم تبدیل می‌شوند. عوامل متعددی می‌توانند سرعت تشکیل جرم‌های دندانی را افزایش دهند، از جمله:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک نزدن یا استفاده نکردن از نخ دندان باعث باقی ماندن پلاک‌ها و تجمع آنها می‌شود. همچنین با استفاده از محصولات بهداشت دهان و دندان، می‌توانید جلوی ایجاد جرم‌های دندانی را بگیرید.
- مصرف بیش از حد مواد قندی و نشاسته‌ای: غذاهای شیرین و نشاسته‌ای محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کنند.
- مصرف دخانیات: سیگار و سایر دخانیات با کاهش جریان بزاق و افزایش رنگدانه‌ها، خطر تشکیل جرم را بیشتر می‌کنند.
- مصرف زیاد چای و قهوه: رنگدانه‌های موجود در این نوشیدنی‌ها به جرمگیری سریع‌تر کمک می‌کنند.
- خشکی دهان: بزاق نقش مهمی در شستن پلاک‌ها و ذرات غذا دارد. کمبود بزاق به تشکیل جرم منجر می‌شود.
- تجمع باکتری‌ها در فواصل دندانی: تمیز نکردن فاصله بین دندان‌ها با نخ دندان یا واترجت، زمینه‌ساز تشکیل پلاک و جرم است.
جرم‌های دندانی تنها یک مشکل ظاهری نیستند. اگر به موقع برطرف نشوند، می‌توانند منجر به بیماری‌های جدی‌تر مانند التهاب لثه و حتی از دست دادن دندان شوند. به همین دلیل، توجه به روش‌های پیشگیری و رفع جرم، نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان دارد.
10 روش برای جرم گیری دندان ها در خانه
جرم دندان علاوه بر تاثیر منفی بر زیبایی لبخند، سلامت دندان‌ها و لثه‌ها را نیز تهدید می‌کند. اما آیا می‌دانید برای جرم گیری دندان در خانه چه باید کرد؟ اگر به دنبال روش های جرم گیری دندان در خانه هستید، می‌توانید از روش‌هایی که در ادامه آنها را بررسی کرده‌ایم، استفاده کنید:
مسواک زدن منظم با خمیردندان ضدجرم
یکی از روش‌های مرسوم برای جرم گیری سریع دندان در خانه مسواک زدن دوبار در روز به منظور جلوگیری از تجمع پلاک‌ها و تشکیل جرم است. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید یا خمیردندان‌های مخصوص ضدجرم، به تمیز کردن عمقی دندان‌ها کمک می‌کند. توصیه می‌شود هر سه ماه یک‌بار مسواک خود را تعویض کنید و از مسواک‌هایی با الیاف نرم یا متوسط استفاده کنید تا به لثه‌ها آسیب وارد نشود.
نخ دندان کشیدن
یکی از رایج‌ترین نواحی تجمع پلاک، فواصل بین دندانی است که با مسواک به‌خوبی تمیز نمی‌شوند. استفاده از نخ دندان، پلاک‌های مخفی و ذرات غذا را از این نواحی خارج می‌کند. روزانه حداقل یک‌بار نخ دندان بکشید و مطمئن شوید نخ دندان به زیر خط لثه نیز دسترسی دارد، زیرا این ناحیه محل اصلی تشکیل جرم است.
استفاده از واترجت دندان
واترجت دندان یا دستگاه شستشوی دندان با آب، یکی از موثرترین ابزارها برای جرمگیری در خانه است. این دستگاه با فشار ملایم آب، پلاک‌ها و جرم‌های نرم‌شده را از روی دندان‌ها و زیر خط لثه پاک می‌کند. واترجت، به‌خصوص برای افرادی که ارتودنسی، ایمپلنت یا دندان‌های حساس دارند، یک انتخاب عالی است. همچنین، اگر به دنبال جرمگیری سریع دندان در خانه هستید، خرید واتر جت دندان یک راهکار حرفه‌ای و کاربردی محسوب می‌شود. شما می‌توانید از واتر جت دندان بی ول یا زنیت مد که جزو بهترین برندها هستند، استفاده کنید.
از بین بردن جرم دندان با واترجت
غرغره با سرکه سیب
سرکه سیب به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و قدرت اسیدی ملایم، به شکستن لایه‌های پلاک و کاهش جرم دندان کمک می‌کند. برای این کار، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با نصف لیوان آب رقیق کنید و روزانه یک‌بار غرغره کنید. توجه داشته باشید که سرکه اسیدی است و نباید بیش‌ازحد استفاده شود، زیرا ممکن است به مینای دندان آسیب برساند.
شستشو با آب نمک
آب نمک یک ضدعفونی‌کننده طبیعی است که باکتری‌های دهان را کاهش می‌دهد و به تسکین لثه‌های ملتهب کمک می‌کند. طریقه جرم گیری دندان در خانه با این محلول به این گونه است که یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و روزانه دو بار دهان خود را شستشو می‌دهید. این روش نه‌تنها از جرمگیری پشتیبانی می‌کند، بلکه خطر التهاب لثه را نیز کاهش می‌دهد.
استفاده از جوش‌شیرین
جوش‌شیرین یک ماده طبیعی و ایمن با خاصیت سایندگی ملایم است که به سفید کردن دندان‌ها و از بین بردن پلاک‌ها کمک می‌کند. کمی جوش‌شیرین را با چند قطره آب مخلوط کنید تا خمیری شکل شود. این خمیر را با مسواک روی دندان‌ها بزنید و به آرامی مسواک کنید. هفته‌ای 1 تا 2 بار از این روش استفاده کنید تا به مینای دندان آسیبی وارد نشود.
روغن‌کشی با روغن نارگیل
روغن‌کشی یک روش سنتی برای کاهش باکتری‌های دهان و جلوگیری از تجمع پلاک است. یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را به مدت 10 تا 15 دقیقه در دهان بچرخانید و سپس آن را بیرون بریزید. این روش به کاهش جرم، رفع بوی بد دهان و حتی سلامت لثه‌ها کمک می‌کند.
مصرف سبزیجات و میوه‌های ترد
سبزیجات و میوه‌هایی مانند هویج، سیب و کرفس، علاوه بر اینکه برای سلامت عمومی بدن مفید هستند، سطح دندان‌ها را نیز به‌صورت طبیعی تمیز می‌کنند. جویدن این مواد به پاک شدن پلاک‌ها و جلوگیری از تشکیل جرم کمک می‌کند. این مواد به‌ویژه برای میان‌وعده‌های روزانه توصیه می‌شوند.
نوشیدن چای سبز
چای سبز به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کاتچین و خاصیت ضدباکتریایی، به کاهش پلاک و جرم دندان کمک می‌کند. مصرف روزانه یک فنجان چای سبز بدون شکر، هم به سلامت دهان و دندان و هم به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
استفاده از پوست پرتقال
پوست پرتقال حاوی ترکیبات طبیعی است که به حذف لکه‌ها و کاهش جرم دندان کمک می‌کند. برای اطلاع از نحوه جرم گیری دندان در خانه باید بدانید که ابتدا باید قسمت داخلی پوست پرتقال را به‌آرامی روی سطح دندان‌ها بمالید و اجازه دهید چند دقیقه بماند. سپس دهان خود را با آب بشویید. این روش یک گزینه طبیعی و بدون عارضه است که می‌توانید چندین بار در هفته استفاده کنید.
غذاهای مفید برای از بین بردن جرم‌های دندانی
رژیم غذایی سالم می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از تشکیل جرم داشته باشد. برخی غذاها به دلیل بافت، ترکیبات طبیعی یا اثرات ضدباکتریایی خود، به پاکسازی دندان‌ها و کاهش تجمع پلاک کمک می‌کنند. در ادامه، به معرفی غذاهایی می‌پردازیم که می‌توانند در جرمگیری طبیعی دندان‌ها موثر باشند:
سیب
سیب که به مسواک طبیعی معروف است، بافت ترد و فیبردار خود را هنگام جویدن به کار می‌گیرد تا به پاکسازی سطح دندان‌ها کمک کند. همچنین، خاصیت اسیدی ملایم آن به شکستن پلاک‌ها و جلوگیری از تجمع جرم کمک می‌کند.
هویج
هویج خام یکی از بهترین گزینه‌ها برای تمیز کردن دندان‌هاست. بافت سفت و فیبردار هویج باعث تحریک تولید بزاق می‌شود که به شستشوی طبیعی دندان‌ها کمک می‌کند.
کرفس
کرفس به‌دلیل بافت فیبری خود، هنگام جویدن به پاکسازی دندان‌ها و کاهش پلاک کمک می‌کند. این سبزی همچنین باعث افزایش بزاق و کاهش باکتری‌های دهانی می‌شود.
چای سبز
چای سبز حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کاتچین است که خاصیت ضد باکتریایی دارند و به کاهش باکتری‌های مضر دهان کمک می‌کنند. مصرف روزانه یک یا دو فنجان چای سبز بدون شکر، می‌تواند به جلوگیری از تشکیل جرم و حفظ سلامت دندان‌ها کمک کند.
لبنیات (شیر، ماست و پنیر)
محصولات لبنی مانند پنیر و ماست، حاوی کلسیم و فسفات هستند که به تقویت مینای دندان و کاهش اثرات اسیدی کمک می‌کنند. پنیر به‌ویژه با افزایش تولید بزاق، به شستشوی پلاک‌ها و کاهش خطر تشکیل جرم کمک می‌کند.
توت‌فرنگی
توت‌فرنگی حاوی ویتامین C و آنزیم‌هایی است که به از بین بردن لکه‌ها و کاهش تجمع جرم روی دندان‌ها کمک می‌کنند. می‌توانید به‌صورت طبیعی این میوه را مصرف کنید یا کمی از آن را روی دندان‌ها بمالید.
آجیل و مغزها
آجیل‌هایی مانند بادام، گردو و فندق به‌دلیل بافت سخت خود، هنگام جویدن به پاک کردن سطح دندان‌ها کمک می‌کنند. علاوه بر این، مواد معدنی موجود در آنها مانند فسفر و کلسیم به تقویت دندان‌ها کمک می‌کنند.
پیاز خام
پیاز خام دارای ترکیبات گوگردی است که خواص ضد باکتریایی قوی دارند. این ترکیبات با باکتری‌های پلاک مبارزه می‌کنند و به پیشگیری از تشکیل جرم دندان کمک می‌کنند.
پرتقال و مرکبات
مرکباتی مانند پرتقال و لیمو سرشار از ویتامین C هستند که به سلامت لثه‌ها و جلوگیری از التهاب آنها کمک می‌کنند. البته به‌دلیل خاصیت اسیدی، باید در مصرف آنها زیاده‌روی نشود تا به مینای دندان آسیب نرساند.
آب و سبزیجات آبدار
نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز و مصرف سبزیجات آبدار مانند خیار و کاهو، به شستشوی طبیعی دهان و جلوگیری از تشکیل پلاک و جرم کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری
جرمگیری دندان در خانه، اگرچه نمی‌تواند جایگزین جرمگیری حرفه‌ای توسط دندان‌پزشک باشد، اما با رعایت روش‌های طبیعی و استفاده از ابزارهای مناسب، می‌توانید تا حد زیادی از تجمع جرم جلوگیری کنید و دندان‌هایی سالم و درخشان داشته باشید. از مسواک و نخ دندان گرفته تا استفاده از مواد طبیعی مانند جوش‌شیرین، سرکه سیب و میوه‌های ترد، همگی راهکارهای ساده‌ای هستند که می‌توانند به حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از مشکلاتی مانند بوی بد دهان و بیماری‌های لثه کمک کنند.
علاوه بر این، تغییرات در رژیم غذایی و افزودن خوراکی‌هایی مانند سیب، کرفس و چای سبز، می‌تواند نقش موثری در کاهش تشکیل جرم و پلاک داشته باشد. استفاده از ابزارهایی مانند واترجت دندان نیز به‌عنوان یک راهکار حرفه‌ای در خانه توصیه می‌شود. در نهایت، کلید موفقیت در پیشگیری و کاهش جرم‌های دندانی، رعایت مداوم بهداشت دهان و دندان و پیروی از سبک زندگی سالم است.