سرتیتر مطالب
پوست ما، اولین لایه بدن است که به طور مستقیم با آلودگی هوا و ذرات آلاینده در تماس است. همه ما درباره تاثیر منفی آلودگی بر دستگاه تنفسی اطلاع داریم. اما آسیب به پوست و مو نیز از جمله اثرات منفی آلودگی است که کمتر درباره آن صحبت میشود.
این روزها، در اکثر شهرهای بزرگ کشور ما، حجم زیاد ذرات آلاینده معلق و ترکیبات سمی بیشتر از حد طبیعی است و این یعنی آسیاب همه جانبه به بدن، از جمله پوست و مو. در این مقاله با تاثیر آلودگی هوا بر پوست و مو به طور کامل آشنا میشویم و راهکارهایی برای حفظ سلامت پوست و مو در هوای آلوده معرفی میکنیم.
هوای آلوده چگونه به پوست و مو آسیب میزند؟
آلودگی هوا در شهرهای بزرگ معمولا شامل ذرات معلق در هوا است که این ذرات ابعاد بسیار کوچکی دارند. در نتیجه به راحتی میتوانند به عمق پوست سر و صورت و فولیکولهای مو نفوذ کرده و آنها را تحت تاثیر قرار دهند. دی اکسید گوگرد، اوزون، ترکیبات آلی فرار و دی اکسید نیتروژن، از جمله مواد آلاینده هستند که به راحتی به پوست و مو نفوذ میکنند.
محصولات مرتبط
این آلایندهها با تاثیرات مختلفی همچون خشکی، شکنندگی، خارش و موارد دیگر همراه هستند که در ادامه مفصل توضیح میدهیم.
تاثیر آلودگی هوا بر پوست
آسیب آلودگی هوا بر پوست، میتواند در هر فرد متفاوت باشد. بسته به نوع پوست و واکنشپذیری آن، آلودگی هوا میتواند مشکلات مختلفی برای پوست ایجاد کند:
آلودگی هوا و جوش صورت
یکی از شایعترین تاثیرات منفی آلودگی بر پوست صورت، بیشتر شدن جوشها است. اگر شما هم در زمان آلودگی احساس میکنید بیشتر جوش میزنید، باید بدانید که احتمالا این جوشها تحت تاثیر آلودگی هوا هستند. ذرات آلوده با نفوز به پوست، منافذ پوست را مسدود کرده و باعث ایجاد جوش سر سفید، سر سیاه و آکنه میشوند.
آلودگی هوا و پیری زودرس پوست
قرار گرفتن مداوم در معرض محیط های آلوده، سرعت جزیه کلاژن و الاستین ( دو ماده حیاتی برای شادابی و کشسانی پوست) را بالا میبرد و منجر به ایجاد خطوط ریز، چین و چروک و تیرگی پوست میشود.
آلودگی هوا و خشکی پوست
خشکی پوست نیز از عوارض شایع آلودگی هوا برای پوست است. آلودگی هوا به سد دفاعی پوست آسیب میرساند و آن را بیشتر از همیشه مستعد خشکی و زبری میکند.
آلودگی هوا و اگزمای پوست
آلودگی هوا برای برخی افراد، با ایجاد التهاب، ترکیبی از خشکی شدید، خارش، سوزش و قرمزی را روی پوست ایجاد میکند که این حالت به اگزما معروف است.
بر اساس مقاله مجله پزشکی WebMd، تحقیقات جدید موسسه سلامت آمریکا در سال 2023 نشان میدهد که مواد شیمیایی ناشی از خروجی اگزوز خودروها و صنایع، آتشسوزیهای جنگلی و دود سیگار، توانایی پوست ما در تولید چربی سالم را مختل میکنند و احتمال ابتلا به اگزما را افزایش میدهند.
یکی از عوارض آلودگی هوا بر روی پوست بینی هم ایجاد همین اگزما و پوسته پوسته شدن است.
تاثیر آلودگی هوا بر رنگ پوست
ممکن است تیرگی و کدر شدن پوست یا حتی لکههای پوستی را تجربه کرده باشید و بپرسید آیا آلودگی باعث تغییر رنگ پوست هم میشود؟ در جواب باید بگوییم که بله، آلودگی با تحریک پوست، میتواند تولید ملانین را در پوست افزایش دهد که باعث تیرگی پوست و ایجاد لکههای تیره میشود.
مطالعه بیشتر: برای مقابله با آلودگی هوا چه بخوریم؟
تاثیر آلودگی هوا بر موها
موها نیز مثل پوست، در معرض آلودگیهای شیمیایی و خطرناک، به شدت تحت تاثیر آسیب قرار میگیرند. ذرات معلق میتوانند وارد پوست سر شده و به فولیکولهای مو آسیب برسانند. آلودگی هوا تاثیرات متعددی بر سلامت مو میگذارد:
آلودگی هوا و خشکی و شکنندگی مو
ذرات معلق و گرد و غبار موجود در هوا، روی مو مینشینند و ساختار مو را خشک و مستعد شکنندگی میکنند.
آلودگی هوا و ریزش مو
قرار گرفتن موها در معرض هوای آلوده، فولیکولهای مو را مسدود میکند که همین امر، ریشه مو را تضعیف و باعث ریزش مو میشود. همچنین از بین رفتن مواد مغذی در فولیکولهای مو، ممکن است موها را به تدریج نازکتر کند.
آلودگی هوا و کدر شدن مو
آلودگی هوا، رطوبت طبیعی ریشه و ساقه مو را از بین میبرد، بنابراین آن را کدر و بیجان میکند. همچنین مسدود شدن پوست سر مانع رسیدن مواد مغذی به مو شده و شادابی آن را کم میکند. تاثیر آلودگی هوا بر پوست و مو، طوری است که حتی ظاهر آن را نیز تغییر میدهد.
آلودگی هوا و تحریک پوست سر
هوای آلوده معمولاً حاوی گازها و ذرات مضری است که میتواند باعث خارش، قرمزی و پوستهپوسته شدن پوست سر شود.
روش مراقبت صحیح پوست و مو در هوای آلوده
ذرات آلودگی، قدرت بالایی در نفوذ به لایههای پوست و مو دارند و ایجاد تغییرات ناخوشایند، گاهی اوقات اجتناب ناپذیر است. اما با انجام چند اقدام ساده، میتوانید آسیب آلودگی به پوست و مو را تا حد زیادی کم کنید:
شستشوی مرتب پوست و مو
یک اقدام ساده و موثر، این است که هر روز پوست صورت خود را با شوینده مناسب پوستتان بشویید. حتی اگر از خانه بیرون نرفتهاید، پاک کردن پوست با یک پاک کننده ملایم را به شما توصیه میکنیم. زیرا ذرات آلودگی در فضاهای بسته نیز حضور دارند. استفاده از دستگاه بخور سرد علاوه بر مرطوب کردن هوا، کمک میکند منافذ صورت شما باز شده و آلودگیها راحتتر از پوست پاک شوند.
همچنین شستشوی موها نیز کمک میکند تا کثیفی و آلودگی پوست سر شما را مسدود نکند و باعث ریزش و خشکی مو نشود. توجه کنید که شستن بیش از حد مو ها، خود برای مو آسیبزا است. بنابراین بهتر است از شامپوهای ملایم و بدون سولفات استفاده کنید.
استفاده از کرم مرطوب کننده
آلودگی هوای شدید معمولا در هوای سرد بیشتر است. ترکیب سرمای هوا و آلودگی، باعث خشکی پوست شده و آن را حساستر میکند. آبرسانی به پوست با کرمهای مرطوب کننده و آبرسان، یک راه حل ساده برای جبران کمآبی پوست و جلوگیری از خشکی و التهاب است.
استفاده از ضدآفتاب
آسیب آلودگی هوا، در هوای آفتابی بیشتر است و ترکیب آن با اشعه UV خورشید، سلامت و شادابی پوست را از بین میبرد. کرم ضدآفتاب با SPF مناسب کمک میکند تاثیر آلودگی و اشعه مضر آفتاب را کم کنید. همچنین اکثر کرمهای ضدآفتاب دارای ترکیبات ضد التهاب و التیام بخش نیز هستند.
استفاده از شامپوی تمیز کننده عمقی یا اسکراب سر
تجمع آلودگی و ترکیب آن با چربی و مواد حالت دهنده، ممکن است منافذ پوست سر را مسدود کنند و باعث ریزش مو شوند. بهتر است هفتهای یک بار، سر خود را با شامپویی که پاک کنندگی بالایی دارد بشویید. استفاده از اسکراب کف سر هم برای از بین بردن آلودگیهای جمع شده در کف سر گزینه مناسبی است.
استفاده از محصولات مراقبت از مو
محصولاتی مثل ماسک مو، نرم کننده و کرم موی بعد از حمام با داشتن مواد مغذی و مرطوب کننده، خشکی و شکنندگی مو را تا حد زیادی کاهش میدهند. از آنجایی که آلودگی هوا میتواند باعث خشکی موها شود، استفاده از این محصولات را به شما توصیه میکنیم.
استفاده از دستگاه تصفیه هوا
ذرات معلق آلودگی، در فضاهای بسته مثل منزل نیز وجود دارند و به راحتی میتوانند به پوست و موی شما نفوذ کنند. یک راه حل موثر در کاهش آلودگی هوای خانه، خرید دستگاه تصفیه هوا است. این دستگاه علاوه بر کمک به سلامت ریهها، تاثیر آلودگی هوا بر پوست و مو را نیز تا حد زیادی کاهش میدهد.
مطالعه بیشتر: بررسی پرفروش ترین دستگاه تصفیه هوا + معرفی 16 مورد
نتیجه گیری
ذرات معلق آلودگی در همه فضاها حضور دارند. این ذرات، علاوه بر تهدید سلامت تنفسی، قلبی و عروقی، سلامت پوست و مو را نیز تحت تاثیر قرار میدهند. تاثیر آلودگی هوا بر پوست و مو، در هر فرد متفاوت است و اغلب با مشکلاتی همچون خشکی پوست و مو، آکنه، التهاب و ریزش مو نمایان میشود. در این مقاله علاوه بر بررسی این مشکلات، راهکارهایی برای حفظ سلامت پوست و مو در هوای آلوده معرفی کردیم.