سرتیتر مطالب
سالمندان، جزو گروه‌های حساس و آسیب پذیر جامعه هستند که جمعیت آنها در کشور ما روز به روز در حال افزایش است. با افزایش سن و پیدایش بیماری‌هایی همچون درد مفاصل، آلزایمر، فشار خون و ناتوانی در حرکت، مراقبت از سالمندان بسیار سخت‌تر می‌شود. از آنجایی که بسیاری از افراد از پدر یا مادر سالمند خود مراقبت می‌کنند، در این مطلب 10 نکته مهم در خصوص نگهداری از سالمندان در منزل برای شما نوشته‌ایم. امیدواریم این مطلب به شما در نگهداری آسان‌تر از سالمندتان کمک کند.
نکته 1: وضعیت نشستن را مرتب تغییر دهید
ایجاد زخم بستر، یکی از نگرانی‌های اصلی خانواده یک سالمند است. بسیاری از سالمندان توانایی حرکت خود را به مرور از دست می‌دهند و به ناچار ساعت‌های طولانی را در وضعیت نشسته یا خوابیده به سر می‌برند. فشار طولانی روی باسن و پشت ران، جریان خون را کم کرده و باعث ایجاد زخم بستر می‌شود.
- هر ۳۰ دقیقه یک بار وضعیت نشستن سالمند را تغییر دهید.
- هر ۱ تا ۲ ساعت سالمند را به طور کامل روی ویلچر یا تخت جا‌به‌جا کنید.
اگر روی بدن سالمند، اثری از قرمزی پوست یا ساییدگی دیدید، لازم است بیشتر مراقب باشید چون این مواد علائم اولیه ایجاد زخم بستر هستند.
محصولات مرتبط
نکته 2: تشک و بالشتک مناسب استفاده کنید
تشک و بالشتک‌های ضد زخم فشاری، فشار را پخش می‌کنند. یکی از محصولات بسیار کمک کننده برای سالمندانی که طولانی مدت در بستر هستند، استفاده از تشک مواج است. این تشک دارای بخش بندی سلولی یا تخم مرغی است که به وسیله پمپ باد، پر و خالی می‌شوند. در نتیجه بدن سالمند در معرض فشار مداوم قرار نمی‌گیرد و جریان خون یکنواخت‌تر می‌شود.
نکته 3: مراقبت روزانه از پوست
با توجه به وضعیت ثابت نشسته و ایستاده و فشار بر پوست، پوست سالمندان حساس‌تر می‌شود. همچنین به دلیل از بین رفتن مواد مغذی و کلاژن در سنین بالا، پوست بیشتر دچار خشکی و چروک می‌شود. بنابراین:
- از کرم و لوسیون‌های مرطوب‌کننده بدون عطر استفاده کنید.
- نواحی استخوانی سالمند را نیز روزانه چک کنید تا در صورت مشاهده حساسیت یا قرمزی، از پمادهای ترمیم کننده یا ضد زخم استفاده کنید.
نکته 4: رژیم غذایی غنی از پروتئین
بیماران و سالمندان کم‌تحرک، زودتر عضلات خود را از دست می‌دهند. برای ترمیم این عضلات و تامین نیروی کافی برای حرکت بدن، بهتر است مواد پروتئینی مثل گوشت و مرغ (در صورت نیاز پوره شده) و همچنین تخم مرغ، تا جایی که باعث سنگینی زیاد معده نشود را به وعده‌های سالمند اضافه کنید. همچنین مصرف آب کافی نیز به سلامت بیشتر مفاصل و ماهیچه‌های سالمندان کمک می‌کند.
نکته 5: ورزش‌های ساده در خانه
تحرک و حرکت دادن دست‌ها و پاها در مدت زمانی کوتاه و حتی توسط مراقب، یکی از نکات توصیه شده تمام پزشکان طب سالمندی است. سالمند باید در حد توان خود، در روز حداقل 10 دقیقه، دست و پاهای خود را تکان دهد؛ حتی اگر برای انجام این کار نیاز به کمک مراقب باشد. تحرک روزانه سالمند مزایای مهمی مثل بهبود گردش خون، جلوگیری از خشکی مفاصل و افزایش انرژی و روحیه دارد.
نکات مراقبت از سالمندان
نکته 6: رسیدگی به بهداشت و دفع
بسیاری از سالمندان برای دفع ادرار و مدفوع مشکل دارند و باید از پوشینه چسبی بزرگسال یا پوشینه‌های شورتی استفاده کنند. اما در صورتی که شستشو و خشک کردن بدن سالمند به خوبی انجام نشود، خطر ابتلا به انواع عفونت و ناراحتی پوستی در سالمند بالا می‌رود. خصوصا از آنجایی که بدن سالمندان سیستم ایمنی ضعیف تری داشته و مستعد ابتلا به عفونت و بیماری هستند، این موضوع اهمیت زیادی دارد.
مرطوب ماندن پوست به‌خصوص با ادرار یا عرق، احتمال ایجاد سوزش، زخم و عفونت را بالا می‌برد. در نتیجه:
پس:
- پوشینه سالمند را به موقع تعویض کنید تا بدن سالمند به مدت طولانی مرطوب نماند.
- بدن سالمند را با شوینده ملایم، فوم تمیز کننده بدن یا دستمال مرطوب مخصوص سالمندان به خوبی پاک کرده و سپس کاملا خشک کنید.
نکته 7: مناسب‌سازی محیط منزل
شرایط زندگی یک سالمند، خواسته یا ناخواسته با افراد عادی تفاوت دارد؛ پس محیط زندگی و وسایل منزل نیز
باید مطابق با شرایط متفاوت سالمند تغییر کند. این تغییرات می‌توانند علاوه بر راحت شدن کار مراقب‌ها، از ایجاد خطر برای سالمندان نیز جلوگیری کنند:
- اگر سالمند شما از ویلچر استفاده می‌کند، مسیر بدون مانع برای ویلچر داشته باشد.
- اگر سالمند شما راه می‌رود یا از واکر استفاده می‌کند، فرش‌های لیز را از سر راه سالمند بردارید.
- از ارتفاع دهنده توالت فرنگی و همچنین دستگیره برای نشستن و برخاستن راحت‌تر استفاده کنید.
این اقدامات به استقلال و توانایی بیشتر سالمند نیز کمک می‌کند و هرچه استقلال بیشتر باشد روحیه او نیز بهتر خواهد بود.
نکته 8: حمایت روانی و مشارکت در فعالیت‌ها
انزوا و افسردگی در سالمندان به کرات دیده می‌شود. علت این موضوع، تنهایی و همچنین نداشتن نقش مفید و موثر در فعالیت‌های فردی و اجتماعی است. سالمندان از داشتن حس ناکارآمدی، سرخورده و منزوی می‌شوند.
پس:
- با سالمند گفتگو کنید و نظر او را در مورد اتفاقات روزمره بپرسید.
- آنها را به شرکت در کارهای روزمره تشویق کنید.
- برنامه‌های سرگرمی مشترک با سالمند در نظر بگیرید.
- در صورت امکان، ساعاتی را برای بیرون بردن سالمند در نظر بگیرید.
نکته 9: مراقبت از بدن مراقب!
مراقب عزیز، اگر خودتان آسیب ببینید، دیگر نمی‌توانید کمک‌رسان و مراقب سالمند خود باشید. حفظ سلامت روحی و جسمی مراقب نکته‌ای است که اغلب به آن توجه نمی‌شود، در حالی که این موضوع بسیار مهم است. مراقبین سالمند با انجام کارهای پرفشار روزانه و همچنین سپری کردن زمان با سالمند و بیمار، توان روحی و جسمی خود را از دست می‌دهند، مگر اینکه به فکر سلامت روح و جسم خود باشند.
نکته 10: مراجعه به پزشک هنگام اولین نشانه خطر
بدن سالمندان به خاطر کم تحرکی و خوابیدن طولانی مدت، بسیار مستعد ابتلا به زخم فشاری یا همان زخم بستر است. قرمزی، تاول، تب یا بوی غیرطبیعی از محل نشستن، هشداری جدی است که فورا برای جلوگیری از وخامت اوضاع باید اقدام کنید. این زخم‌ها معمولا در کناره های ران، زانوها، قوزک پا و لگن به وجود می‌آیند.
اگر زخم بستر روی بدن سالمند ایجاد شد:
- بر اساس نوع زخم و شدت ترشحات زخم، از پانسمان مناسب و چسب زخم بستر استفاده کنید. چسب زخم بستر کامفیل یا همان پانسمان کامفیل یکی از معروف ترین نمونه‌ها برای ترمیم زخم بستر است.
- وضعیت زخم و روند ترمیم آن را به طور منظم و روزانه بررسی و مشاهده کنید.
- با یک پزشک یا پرستار جهت راهنمایی دقیق و اقدام مناسب مشورت کنید.
خیلی مطلب مفیدی بود به درد ما که توی خونه سالمند داریم میخوره