دستگاه تنس
احتمالا تا به حال اسم دستگاه تنس فیزیوتراپی به گوشتان خورده است، از این دستگاه به عنوان معجزه ی عصر جدید در کاهش درد یاد میشود که به کمک افراد متخصص و بیماران نیازمند به فیزیوتراپی آمده است. در این مطلب قصد داریم تا به انواع، ویژگی ها و عملکرد دستگاه تنس بپردازیم، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
تحمل هر چیزی مثل صدای آزاردهنده، بوی بد و … به جز تحمل درد بعد از گذشت زمان عادی میشود. داشتن درد میتواند زندگی شخص را مختل و او را مجبور به استفاده از داروهای مسکن که هر یک پر از عوارض هستند، کند. به همین علت استفاده از دستگاه فیزیوتراپی مانند تنس که کاربرد آن کاهش یا از بین بردن درد است اهمیت مییابد. اما دستگاه تنس چگونه باعث کاهش درد میشود؟ برای چه نوع دردهایی مفید است؟
دستگاه تنس (TENS) چیست؟
نام تنس از حروف اول عبارت Nerve strimulation Trancutaneous Electricalبه معنای تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست گرفته شده، دستگاه تنس یکی از دستگاه های فیزیوتراپی بسیار پرکاربرد و کوچک است که به وسیله الکترودهایی که در ناحیه درد به بدن وصل میشوند جریان های التریکی کوچکی در آنجا ایجاد میکند. این جریان های الکتریکی باعث جلوگیری از ارسال سیگنال های درد به مغز و کاهش دردهای عضلانی و مفصلی خواهند شد. استفاده از دستگاه تنس به عنوان یک روش غیر تهاجمی و بدون عوارض برای کاهش درد شناخته میشود.
دستگاه تنس کاربرد خانگی و کلینیکی دارد که استفاده از آن در منزل حتما تحت نظر پزشک انجام میگیرد.
دستگاه تنس چگونه مانع از انتقال درد میشود؟
تا الان به صورت خلاصه از این محصول و کاربرد آن گفتیم، در این بخش اما قصد داریم تا شما را مفصل تر با نحوه ی کارکرد دستگاه تنس عضلانی و روش های آن آشنا کنیم.
- در ماده ی ژلاتینی پشت نخاع محلی برای انتشار درد وجود دارد، این درد توسط رشته های عصبی میلین دار به سرعت منتشر میشود، این رشته های عصبی وظیفه انتقال سریع پیام درد را دارند و حس هایی مانند برخورد با یک شی تیز را منتقل میکنند. در پی انتشار این درد، رشته های C وظیفه انتقال دردهایی مثل سوزش که پس از درد اولیه ایجاد میشوند را بر عهده دارند؛ سرعت انتقال درد در رشته های C پایین تر از رشته های میلین است.
- دستگاه تنس عضلانی با تحریک الکتریکی سطحی عصب باعث کاهش ارسال سیگنال های درد به مغز شده و پیام های درد فیبرهای عصبی حسی میلین را بلوکه میکند.
- علاوه بر این، دستگاه تنس باعث افزایش تولید هورمون های اندورفین و انکفالین میشود که هورمون های تسکین دهنده ی درد هستند.
آشنایی با کاربرد دستگاه تنس عضلانی + روش ها
کاربرد اصلی دستگاه تنس عضلانی در کاهش دردهای مفصلی و عضلانی است که در ادامه به صورت موردی به آنها اشاره خواهیم کرد.
- دردهای مزمن و طولانی
- دردهای حاد و کوتاه
- درد زایمان
- دردهای دوران قاعدگی
- درد های پس از اعمال جراحی
- گرفتگی های عضلات
- زانودرد
- کمردرد، سیاتیک
- گردن درد
- تاندونیت و بورسیت
- آرتروز
توجه داشته باشید که میزان اثر گذاری دستگاه به جنس الکترودها، محل و نحوه ی قرار گیری آنها بر بدن بستگی دارد.
اثر گذاری دستگاه تنس به چه صورت است؟
مقدار استفاده از دستگاه تنس از طریق نوع درد مشخص میشود و مقدار اثر گذاری آن به محل و نحوه ی قرار گیری الکترود ها بستگی دارد. علاوه بر موارد گفته شده، میزان اثر گذاری فرد با فرد متفاوت است. به عنوان مثال درد شخصی ساعاتی بعد از استفاده از دستگاه بر میگردد و بدن شخصی دیگر تا 24 ساعت درد ندارد، اما به صورت کلی دستگاه تنس تا 24 ساعت فرد را از درد حفظ میکند.
توقع ناپدید شدن درد بعد از استفاده از دستگاه فیزیوتراپی را نداشته باشید، مدت زمانی طول میکشد تا دستگاه اثر کند، این زمان نیز به نوع درد و بدن شخص بستگی دارد.
استفاده مداوم از آن تا قبل از ایجاد مقاوت نسبت به دستگاه باعث پایداری اثر گذاری آن خواهد شد و بعد از هربار استفاده کاهش درد بیشتری را تجربه کنید، همچنین قرار گیری الکترودها در نقاط طب سوزنی برای کاهش بیشتر درد بسیار موثر هستند.
پیشنهاد میشود برای اثر گذاری هر چه بیشتر دستگاه، شدت را تا حد قابل تحمل برای بیمار افزایش دهید.
چگونه از ایجاد مقاومت نسبت به دستگاه تنس جلوگیری کنیم؟
استفاده پی در پی از دستگاه با یک فرکانس و پالس ثابت باعث ایجاد مقاومت نسبت به دستگاه و از بین رفتن اثر پذیری آن خواهد شد. برای جلوگیری از ایجاد مقاومت نسبت به دستگاه، پیشنهاد میکنیم نوع درمان متناوب را انتخاب کنید.
انواع دستگاه تنس فیزیوتراپی کدامند؟
انواع دستگاه تنس را میتوان به دو نوع برقی و باطری ای تقسیم کرد، نوع برقی آن مخصوص کلینیک ها است زیرا دسترسی های بیشتری دارد و هزینه خرید آن بالا است، همین موارد امکان استفاده از آن توسط کاربر خانگی را محدود میکند. نوع باطری ای آن اما برای کاربرد خانگی مناسب است.
مشخصات و ویژگی های دستگاه تنس
- دستگاه تنس به دلیل سایز کوچک و وزن کم شهرت دارد و به شکلی است که در کیف جا شده و به راحتی قابل حمل میباشد.
- شدت، فرکانس و مدت زمان پالس ها توسط کاربر قابل تنظیم میباشند.
- در هنگام استفاده از دستگاه تنس حسی شبیه به سوراخ شدن یا مور مور شدن خواهید داشت.
شاخصه های قابل تنظیم در دستگاه تنس
تا انتهای این مطالب سه کلمه ی شدت، فرکانس و پالس را زیاد خواهید خواند، پس ابتدا ببینیم هر یک از این ها به چه معنا است و چه کاربردی دارد؟ این سه، پارامترهای اصلی دستگاه تنس هستند که قابل تنظیم میباشند و مقدار آنها بر اثر گذاری دستگاه موثر خواهد بود.
شدت
این پارامتر امکان تنظیم شدت الکتریکی را به کاربر خواهد داد.
فرکانس
به تعداد پالس های الکتریکی در هر ثانیه فرکانس گفته میشود، LF به معنای فرکانس پایین حدود1 تا 20 است که بیشتر برای دردهای مزمن استفاده میشود. HF به معنای فرکانس بالا و در بازه ی 80 تا 120 است که اثر گذاری بیشتری دارد و برای دردهای حاد موثر تر است.
مدت زمان پالس
مدت زمان پالس به تعداد میکرو ثانیه هایی گفته میشود که جریان الکتریکی در طول هر پالس وارد میکند.
تاثیرات و فواید دستگاه تنس
- درد میتواند زندگی فرد را مختل و او را به انواع داروهای مسکن معتاد کند. استفاده از دستگاه تنس به حفظ استقلال بیمار کمک میکند و اجازه میدهد به انجام کارهای روزمره ی خود بپردازد.
- دستگاه تنس بر خلاف داروهای مسکن عوارض جانبی ندارد و تاثیر مخرب بر سلامتی فرد نخواهد داشت.
- کاهش درد با افزایش روحیه بیمار در طول دوره ی درمان همراه است و به کاهش طول دوره ی درمان نیز کمک میکند.
مزایای استفاده از دستگاه تنس خانگی
- دستگاه تنس خانگی مقرون به صرفه تر از انواع دیگر آن میباشد و تنها با تجویز پزشک توسط خود بیمار قابل استفاده است.
- داشتن دستگاه تنس این امکان را به بیمار میدهد که در هر زمان و مکانی که نیاز دارد از آن استفاده کند.
نحوه استفاده از دستگاه تنس خانگی
- در صورت برقی بودن دستگاه، دو شاخه دستگاه را به پریز برق، سوکت های کوچک کابل رابط را به الکترودها و سوکت بزرگ کابل رابط را به خروجی دستگاه وصل کنید.
- کلید خاموش و روشن دستگاه را فشار دهید.
- پدهای اسفنجی را مرطوب کرده و پدهای لاستیکی کربنی را داخل آن ها قرار دهید، سپس الکترودها را در محل مورد نیاز خود نصب کنید.
- برای نصب الکترودها بر روی پوست از دفترچه راهنمای قرار گرفته داخل دستگاه نیز میتوانید کمک بگیرید.
راهنمای قرار گیری الکترودها بر پوست
قرار گیری این پدها در نزدیکی ناحیه درد انجام میگیرد و شکل آن به نوع درد بستگی دارد. در ادامه در مورد چند نمونه نحوه ی درست قرار گیری الکترود ها صحبت خواهیم کرد.
درد سیاتیک
در سیاتیک انتشار درد به صورت وسیع اتفاق میافتد، در این شرایط الکترودها را به صورت موازی در ابتدا و انتهای درد قرار میدهیم.
درد مفصلی
در این شرایط الکترود ها را به بافت نرم بالا و پایین درد وصل میکنیم.
دردهای متمرکز
در دردهای متمرکز و کوچکتر مثل درد ساق پا، الکترودها به صروت موازی در دو طرف ناحیه درد قرار میگیرند.
عوارض احتمالی دستگاه تنس فیزیوتراپی
تا به حال هیچ عوارضی در اثر استفاده از دستگاه تنس گزارش نشده است، اما یکسری افراد با شرایط خاص، ممنوعیت استفاده از این وسیله را دارند. به همین علت پیشنهاد میکنیم حتما قبل از استفاده از دستگاه تنس با پزشک خود مشورت کنید.
ممنوعیات استفاده از دستگاه تنس
طبیعاتا دستگاه تنس نیز مانند بسیاری از دستگاه های پزشکی دیگر دارای ممنوعیات خاص به خود است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
استفاده از دستگاه تنس برای چه کسانی ممنوع است؟
استفاده از دستگاه تنس برای افراد زیر ممنوع است یا با احتیاط و طبق نظر متخصص انجام میگیرد.
- افراد باردار
- افراد با نقایص ادراک یا حس
- افراد دارای مشکلات قلبی یا دارای باطری قلب
- بیماران سرطانی
- افراد دارای دستگاه الکتریکی یا فلزی در بدن
استفاده از دستگاه تنس بر چه نقاطی از بدن ممنوع است؟
- سر، گردن، دهان و چشم
- قسمت قفسه سینه و قسمت فوقانی پشت در یک زمان
- منطقه بی حس مانند پای دیابتی
- تومورها
به چه نکاتی (ایمنی) هنگام استفاده از دستگاه تنس عضلانی دقت کنیم؟
- استفاده بیش از حد از دستگاه با جریان الکتریکی بالا باعث التهاب و سوزش پوست خواهد شد.
- الکترود های دستگاه برای برخی از افراد ایجاد حساسیت میکنند، در صوت مشاهده ی هر گونه علائم حساسیت بر پوست، پزشک خود را در اولین فرصت مطلع کنید.
- توجه داشته باشید که اگر از دستگاه تنس استفاده میکنید، مصرف مسکن ها را قطع یا کاهش دهید.
راهنمای خرید دستگاه تنس
مانند هر تجهیزات پزشکی دیگری برای خرید دستگاه تنس نیز نیاز به توجه به یکسری موارد دارید.
قدرت دستگاه
دستگاه های مختلف با قدرت های متفاوتی در بازار موجود و آماده ی خرید هستند، برای خرید دستگاه تنس مورد نیاز خود ابتدا هدف از خرید کالا را مشخص کنید، چه مشخصات و فرکانسی مد نظر شما است؟ برنامه ی درمانی شما به چه صورت است؟ سپس با مطالعه ی دقیق ویژگی های هر یک از محصولات اقدام به خرید نمایید.
برنامه های پیش فرض
هر دستگاه شامل یکسری برنامه های درمانی پیش فرض است که در آنها شدت، فرکانس و مدت زمان پالس متغیر است. اگر این موضوع برای شما اهمیت دارد حتما به هنگام خرید توجه کافی را داشته باشید.
برند و کیفیت
اعتبار کالاهای پزشکی و به خصوص الکتریکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند زیرا این کالاها به صورت مستقیم با جان انسان سر و کار دارند. خرید دستگاه تنس از برندی معتبر این اطمینان را به شما میدهد که کالای خریداری شده دارای استانداردهای لازم یک کالای پزشکی میباشد.
خدمات پس از فروش
حتما به هنگام خرید دستگاه تنس خانگی به گارانتی و خدمات پس از فروش آن توجه داشته باشید، احتمال خرابی در هر دستگاه الکتریکی وجود دارد، از آنجایی که برای خرید دستگاه تنس فیزیوتراپی هزینه بالایی متحمل میشوید لازم است از سالم بودن آن اطمینان داشته باشید. علاوه بر این وجود گارانتی، ضمانتی بر کیفیت و اصالت کالا است.
قیمت دستگاه تنس چقدر است؟
نمیتوانم قیمت مشخصی برای این دستگاه بیان کنم زیرا قیمت دستگاه تنس خانگی تحت عوامل متعددی از جمله قدرت دستگاه، برنامه ها، کیفیت و برند آن، شامل طیف وسیعی است. پیشنهاد میکنم به هنگام خرید، قیمت دستگاه تنس را به عنوان معیار قرار ندهید؛ عموما دستگاه تنس فیزیوتراپی با قیمت پایین، قدرت لازم را ندارد و در نتیجه نمیتواند کاربر را راضی نگه دارد.
جمع بندی
با استفاده از دستگاه تنس و کاهش درد میتوانید زندگی خوب و راحتی را برای خود و اطرافیان به ارمغان آورید، میتوانید با اطمینان خاطر از اینکه دستگاه هیچگونه عوارض جانبی ندارد از آن استفاده کنید. مشورت با پزشک متخصص به شما در استفاده بهینه و اثر بخش از این وسیله کمک خواهد کرد.