مراقبت از بدن

معرفی عصب‌شناسی و نورولوژی

عصب شناسی

نورولوژی چیست ؟

علوم اعصاب یا عصب‌ شناسی، مطالعه‌ی علمی سیستم عصبی است. نورولوژی یک علم چند رشته‌ای است که فیزیولوژی، آناتومی، زیست شناسی مولکولی، سیتولوژی، علوم رایانه و مدل سازی ریاضی را برای درک خصوصیات اساسی و و ظهور سلول‌های عصبی ترکیب می‌کند. درک مفهومی و بیولوژیکی یادگیری، حافظه، رفتار، ادراک و آگاهی به عنوان چالش و هدف نهایی علوم اعصاب و زیستی توصیف شده است.

نورولوژی یا همان عصب‌ شناسی یک علم کم و بیش جدید است. که با گذشت زمان،گسترش یافته و دارای روش‌های مختلفی برای مطالعه‌ی سیستم عصبی است. هم‌چنین از مطالعات سلولی و مولکولی سلول‌های عصبی جداگانه گرفته تا تصویربرداری از کارهای حسی، حرکتی و شناختی در مغز را شامل می‌شود.

عص شناسی

شکل ساختاری نورون‌ها

نورون‌ها که همان سلول‌های عصبی هستند، بخش اصلی سیستم عصبی را تشکیل می‌دهند. در ادامه به آناتومی آنها می‌پردازیم. نورون‌ها مانند سایر سلول‌ها تشکیل شده از یک جسم سلولی یا سوما هستند که داخل آن هسته قرار دارد. نورون‌ها به دلیل عمکردشان به مقدار زیادی پروتئین نیاز دارند که در سوما ساخته می‌شود. در ادامه، نورون شامل دندریت است که وظیفه‌ی دریافت و پردازش اطلاعات را به همراه جسم سلولی دارد. همانند دیگر سلول‌ها، از دو لایه غشای لیپیدی ساخته شده که در همه جا، عایق جریان الکتریکی هستند. قسمت بلند و کشیده‌ی نورون آکسون نام دارد که در انتها دارای پایانه‌های آکسونی است که وظیفه‌ی انتقال پیام عصبی را دارند. در شکل زیر بخش‌های جزئی‌تر یک نورون را مشاهده می‌کنید.

نورون

 

 

تاریخچه‌ی عصب شناسی

تحقیقات اولیه گالوانی در اواخر دهه‌ی 1700 زمینه را برای مطالعه‌ی تحریک الکترکی عضلات و سلول‌های عصبی فراهم کرد. در سال 1875 ریچارد کاتون، پدیده‌های الکتریکی را در نیمکره‌های مغز خرگوش‌ها و میمون‌ها پیدا کرد. هم‌چنین در نیمه اول قرن نوزدهم، پیر فلورانس، روش آزمایشی انجام ضایعات موضعی مغز را روی حیوانات زنده توصیف کرد. مطالعات در مورد مغز پس‌از اختراع میکروسکوپ و ایجاد روش رنگ‌آمیزی در اواخر دهه 1890 پیچیده‌تر شد.

این فرضیه که نورون واحد عملکردی مغز است در سال 1906 توسط 3 پزشک در آن زمان مطرح شد. به موازات این تحقیقات، کار با بیماران آسیب دیده‌ی مغزی توسط پزشک دیگری نشان داد که مناطق خاصی از مغز مسئول برخی عملکردها هستند. تحقیقات بسیار زیادی توسط پزشکان در سال‌های مختلف انجام شد  که سازمان قشر حرکتی مغز را استنباط کرد.

در طول قرن بیستم، علوم اعصاب به جای مطالعات سیستم عصبی در سایر رشته‌ها، به عنوان رشته‌ی دانشگاهی متمایز شناخته شد.در طی این دوران درک سلول‌های عصبی و عملکرد سیستم عصبی بطور فزاینده‌ای دقیق و مولکولی شد. در سال 1962 فردی به نام برنارد کاتز انتقال عصبی را در فضای بین سلول‌های عصبی معروف به سیناپس را مدل‌سازی کرد. به عنوان یک نتیجه‌ از افزایش علاقه به سیستم عصبی، چندین سازمان برجسته علوم اعصاب تشکیل شده ‌اند تا در طی قرن 20 زمینه را برای تمام دانشمندان علوم اعصاب برای مطالعه درباره‌ی آن فراهم کنند.

اخیرا، استفاده از نتایج تحقیقات علوم اعصاب باعث ایجاد رشته‌های کاربردی به عنوان اقتصاد عصبی، آموزش عصبی، اخلاق عصبی و نورولا شده است. با گذشت زمان، تحقیقات مغزی مراحل فلسفی، تجربی و نظری را طی کرده و پیش بینی می‌شود کار در مورد شبیه‌سازی مغز در آینده مهم باشد.

عصب شناسیر

نورولوژی مدرن

به دلیل پیشرفت علوم بیولوژی مولکولی، الکتروفیزیولوژی و علوم اعصاب، مطالعه در علم عصب‌ شناسی بسیار افزایش یافت. به عنوان مثال، درک جزئیات فرآیندهای پیچیده‌ای که در یک نورون واحد اتفاق می‌افتد، امکان‌پذیر است. سلول‌های عصبی، سلول‌های تخصصی برقراری ارتباط هستند. یعنی از طریق اتصالات اختصاصی موسوم به سیناپس که سینگال‌های عصبی را از یک سلول به سلول دیگر منتقل می‌کنند، می‌توانند با سلول‌های عصبی و یا سایر سلول‌ها ارتباط برقرار کنند. یک سیستم عصبی، از مجموعه نورون‌های متصل به یکدیگر ساخته می‌شود. که پیچیده‌ترین سیستم در بدن انسان و سایر موجودات است و بیشتر پیچیدگی‌ها در مغز وجود دارد. حداقل از هر سه مورد از حدود 20000 ژن متعلق به ژنوم انسانی، یکی در مغز بیان می‌شود. تجزیه و تحلیل سیستم عصبی در چندین سطح انجام می‌شود، از سطح مولکولی و سلولی گرفته تا سیستم و سطح شناختی.

علوم اعصاب با علوم اجتماعی و رفتاری و هم‌چنین رشته‌های نوپا مثل اقتصاد عصبی متحد است. تا به پاسخ سوالات پیچیده‌ای در مورد تعاملات مغز با محیط بپردازد. هم‌چنین زمینه‌های مرتبط عصب‌شناسی و عصب روانشناسی به این سوالات می‌پردازد که چگونه بسترهای عصبی، زمینه‌ساز رفتارهای خاص حیوانات و انسان‌ها هستند. مغز و اعصاب و روان‌درمانی به ترتیب تعاملات بین سیستم عصبی و سیستم غدد درون‌ریز و سیستم ایمنی بدن را بررسی می‌کنند. عصب شناسی مدرن شامل زیر شاخه‌های زیر است که هرکدام شامل دنیای گسترده‌ای از اطلاعات درباره‌ی نورولوژی می‌شوند:

  • نورولوژی مولکولی و سلولی
  • مدارها و سیستم‌های عصبی
  • علوم اعصاب شناختی و رفتاری
  • علوم اعصاب محاسباتی
  • علوم اعصاب و پزشکی

نورون

چرا دانشمندان باید نورولوژی بدانند؟

سیستم عصبی نه تنها برای تولید افکار، احساسات، و رفتار کار می‌کند بلکه عملکردهای مهم بدن مانند تنفس را نیز کنترل می‌کند. دانستن اینکه چگونه همه‌چیز کار می‌کند،می‌تواند به روشن شدن آنچه ممکن است در صورت بروز مشکل رخ بدهد، کمک کند. این موضوع می‌تواند به دانشمندان در یافتن راه‌هایی برای جلوگیری یا درمان مشکلاتی که مغز و سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، کمک کند. بیش‌از 1000 اختلال در مغز و سیستم عصبی وجود دارد. که علوم اعصاب و عصب شناسی نحوه‌ی پیشرفت و عملکرد آنهارا بررسی می‌کند.

 

منابع: SFN WIKIPEDIAneorosciencenewsAAASNIH

5 دیدگاه در “معرفی عصب‌شناسی و نورولوژی

  1. shadinikifarjam گفت:

    ممنون از مطالب خوب و تخصصیتون عالی بود

  2. طیبه توکلی گفت:

    سلام خدمت شما. از مطالعه مقالتون لذت بردم‌ . هر چند علمی در این زمینه ندارم ولی معتقد هستم همه ما مردم درباره مسائلی که به ما انسانها مربوط میشه باید اطلاعاتی داشته باشیم (پزشکی.اجتماعی.هنری.فرهنگی و … ) و این نمونه مقالات به این موضوع کمک زیادی میکنه.
    مخصوصا که درباره علوم عصبی مربوط به دلائل رفتاری انسانها باشه ، برام خیلی جالب و قابل تامل‌ هست???

    1. سبا مفید گفت:

      سلام. ممنونم از همراهی شما
      خوشحالم که دوست داشتین.
      در مقالات بعدی هم، همراه ما باشید

  3. پریسا غلامی گفت:

    باعرض سلام و خسته نباشید.مقاله بسیار خوب و روانی بود.بنده رشته م روانشناسی هست و خیلی لذت بردم از مطالعه مقاله تون، چون مرتبط با رشته م هست و بسیار کاربردی.
    لطفا مقاله در زمینه اختلالات شخصیتی و بیماری‌ها و شاخه های اختلالات مغزی هم بگذارید ممنون میشم.
    موفق باشید.

    1. سبا مفید گفت:

      سلام. خوشحالم که دوست داشتین.
      بله حتما.
      ممنونم که با ما همراه هستین.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *